“Ndeshja diplomatike” e Turqisë midis Rusisë dhe Ukrainës është një nga më komplekset që nga fillimi i luftës që filloi në 2022. Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan vazhdon të paraqitet si një ndërmjetës i mundshëm midis Moskës dhe Kievit ose, më konkretisht, si një kanal për dialog mes homologut të tij rus Vladimir Putin dhe Perëndimit. Këtë e bën mbi të gjitha falë interesave që lidhin Turqinë dhe Rusinë, jo vetëm në aspektin energjetik, por edhe strategjik dhe ekonomik. Në të njëjtën kohë, megjithatë, Turqia nuk duket e vendosur të heqë dorë as nga anëtarësimi i saj në NATO apo nga rruga drejt integrimit në BE dhe as nga afërsia e saj e konsoliduar me Ukrainën. Dhe kjo është pa dyshim për shkak të projeksionit historik ndaj Krimesë dhe pjesës jugore të vendit, ashtu edhe për interesat politike dhe ekonomike që nuk mund ta bëjnë Ankaranë të favorizojë çdo njohje të ndryshimit të integritetit territorial të Kievit.
Marrëveshja e dronëve
Konfirmimi i këtij akti balancues turk është parë edhe ditët e fundit. Siç dihet, Turqia kishte një peshë të konsiderueshme, veçanërisht në fazat e hershme të konfliktit, falë rolit të dronëve Bayraktar Tb2 të dorëzuar në Ukrainë dhe që përfaqësonin armë shumë të vlefshme për trupat e Kievit. Me kalimin e muajve, efekti i tyre është zvogëluar falë përshtatjes së njësive ruse me këta avionë, aq sa ata tashmë përdoren pothuajse gjithmonë në misione zbulimi. Megjithatë, Tb2 është bërë aq i rëndësishëm sa është kthyer në një mjet propagande, madje edhe në protagonist. Megjithatë, roli i dronëve nuk është zvogëluar. Në të vërtetë, si nga pala ruse ashtu edhe nga ajo ukrainase përdorimi i avionëve pa pilot u rrit gjatë luftës.
Kështu, dronët turq janë rikthyer sërish në modë. Deri në atë pikë sa ditët e fundit, Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës njoftoi nënshkrimin e një kontrate me kompaninë turke Baykar Marina për të ndërtuar një qendër riparimi dhe mirëmbajtjeje drone në Ukrainë. Një nënshkrim që për qeverinë e Volodymyr Zelensky mbi të gjitha shërben për të konsoliduar aftësitë e vendit në ruajtjen e armëve dhe sistemeve, veçanërisht në perspektivën e pasluftës. Njoftimi vjen disa javë pasi media ukrainase raportoi se Baykar po ndërtonte një fabrikë dronësh në vend, një veprim që ishte pjesë e partneritetit të nënshkruar vite më parë midis Kievit dhe kompanisë turke, CEO i së cilës është Haluk Bayraktar.
Telefonata me Putin
Këto njoftime dhe këto deklarata kanë një peshë specifike politike edhe sepse Baykar, lideri i industrisë turke të luftës, është i lidhur ngushtë me presidentin rus, Erdoganin. Vëllai i Haluk, Selçuk Bayraktar , është burri i Sümeyye Erdogan, vajzës së "Sulltanit". Disa pretendojnë gjithashtu se dhëndri i presidentit turk mund të aspirojë ta pasojë atë si lider politik . Dhe kjo forcon më tej peshën politike të lëvizjeve të një kompanie që është e ankoruar fort në axhendën strategjike të qeverisë Erdogan. Ndërkohë, megjithatë, pikërisht për të shmangur kërcimet e tepërta përpara, vjehrri i Selçukut, presidenti turk, nuk heq dorë nga marrëdhëniet me Putinin. Në një bisedë telefonike së fundmi, Putin dhe Erdogan për një "takim të mundshëm".
Sipas asaj që u njoftua nga presidenca turke, gjatë bisedës telefonike Erdogan ritheksoi rëndësinë e mbajtjes së dialogut midis Rusisë dhe Ukrainës dhe shmangien e veprimeve që mund të favorizojnë përshkallëzimin e tensionit. Erdogan ka premtuar se Turqia do të vazhdojë përpjekjet e saj për të inkurajuar dialogun midis palëve në konflikt. Udhëheqësi turk, javët e fundit, përsëriti se e pret Putinin në Turqi mbi të gjitha, sepse çështja e mospërtëritjes së marrëveshjes që lejoi kalimin e grurit ukrainas përmes Detit të Zi në vitin e fundit mbeti pezull. Në bisedë telefonike, Erdogan shpjegoi se që nga mosrinovimi i marrëveshjes, kostot e disa produkteve ushqimore janë rritur me 15% dhe se mbi të gjitha do të vuajnë vendet e varfra.
Putin, nga ana e tij, përsëriti se qëndrimi i Moskës është që të rihyjë në marrëveshje "sapo Perëndimi të respektojë detyrimet e tij ndaj Rusisë" të përfshira në marrëveshje.
