Parlamenti Evropian ka mbështetur rregullat e BE-së që do të sigurojnë që konsumatorët të kenë të drejtën të riparojnë produktet, të ulin koston e pjesëve rezervë dhe të rrisin disponueshmërinë e tyre.
Në seancën plenare në Strasburg, eurodeputetët miratuan një raport mbi direktivën e BE-së, e cila synon t'i bëjë riparimet më të qasshme dhe të përballueshme për konsumatorët evropianë.
Propozimi plotëson nismat e tjera të BE-së që ndjekin qëllimin e Planit të Gjelbër Evropian për konsum të qëndrueshëm dhe ekonomi rrethore.
Përfaqësuesit sugjerojnë që konsumatorët të marrin ndërrime gjatë riparimit të aparateve të tyre, që mallrat e riparuara të promovohen si alternativë, të ketë disponueshmëri më të madhe të pjesëve ndërrimi dhe të vendosen subvencione për konsumatorët që duan të riparojnë.
Sipas propozimit të PE-së, prodhuesit nuk duhet të refuzojnë riparimin e një pajisjeje vetëm mbi bazën se ajo është riparuar më parë nga një riparues i pavarur ose profesionist ose nëse riparimi i mëparshëm është kryer duke përdorur pjesë këmbimi jo origjinale, por të pajtueshme.
Në BE prodhohen 35 milionë tonë mbeturina çdo vit, edhe pse një numër i madh i qytetarëve duan të riparojnë pajisjet e tyre, theksoi në debat raportuesi nga Komisioni kompetent për Tregun e Brendshëm dhe Mbrojtjen e Konsumatorit, socialisti gjerman Rene Repasi të hënën, dhe vuri në dukje se konsumatorët jashtë periudhës së garancisë shpesh nuk janë të disponueshëm për riparim.
77 për qind e konsumatorëve preferojnë të riparojnë pajisjet e tyre sesa të blejnë të reja
Sipas sondazhit të Eurobarometrit, deri në 77 për qind e konsumatorëve preferojnë të riparojnë pajisjet e tyre sesa të blejnë të reja, kujtoi në debat eurodeputetja kroate Sunçana Glavak (HDZ/EPP).
Si raportuese e Komitetit për Mjedisin, Shëndetin Publik dhe Sigurinë e Ushqimit (ENVI), i cili u ftua të jepte një opinion për këtë çështje, ajo vuri në dukje se propozimi është "vendimtar për arritjen e qëllimeve tona të konsumit të qëndrueshëm dhe neutralitetit klimatik".
Ajo theksoi nevojën për transparencë të çmimeve dhe disponueshmërinë e pjesëve të këmbimit, si dhe për forcimin e kulturës së riparimit përmes fushatave ndërgjegjësuese, para së gjithash në nivel kombëtar.
“Qytetarët detyrohen të blejnë të reja”
Komisionari i Komisionit Evropian për Mjedisin, Oqeanet dhe Peshkimin Virginijus Sinkeviçius tha në diskutim se pothuajse 35 milionë tonë mbeturina hidhen çdo vit për shkak të pamundësisë së riparimit, kryesisht për shkak të mungesës së pjesëve zëvendësuese ose kostos së tyre të lartë, gjë që bën që riparimi nuk ia vlen.
Lituanezja tha se propozimi i Parlamentit Evropian është një kontribut për tranzicionin e gjelbër, së bashku me raportet për eko-dizajnin dhe fuqizimin e konsumatorëve për tranzicionin e gjelbër nga reportuesja Biljna Borzan.
Në Strasburg ajo dha shembullin e zëvendësimit të ekranit të një televizori që kushton 350 euro, për të cilin duhet të ndahen 430 euro. Ajo theksoi se në kushte të tilla shërbimet mbyllen, dhe qytetarët detyrohen të hedhin dhe blejnë të reja.
Borzan, raportuesi i raportit që ndalon dështimin e programuar dhe mbështet zgjatjen e garancisë, theksoi se nëse ndodh një dështim, konsumatori "duhet të jetë në gjendje të riparojë produktin pa probleme të mëdha".
“Që e drejta e riparimit të bëhet realitet, duhet të sigurojmë pjesë këmbimi të lira dhe disponueshmërinë e planeve dhe mjeteve për qytetarët dhe riparuesit e pavarur”, theksoi ajo.
"Prodhuesit nuk do të jenë më në gjendje të shpëtojnë me të"
Përfaqësuesi i PPE Tomislav Sokol tha në debat se miratimi i atij raporti është "një hap më afër" për ta bërë riparimin më të aksesueshëm për konsumatorët.
"Prodhuesit nuk do të mund të shpëtojnë më nga mungesa e pjesëve rezervë për riparime, sepse ne kemi përcaktuar detyrimin që pjesët e këmbimit duhet të jenë të disponueshme gjatë gjithë jetës së pritshme të produktit," tha ai.
Ai theksoi se ai posaçërisht mbrojti që konsumatorëve t'u ofrohet një produkt zëvendësues gjatë riparimit brenda periudhës së garancisë, duke shprehur kënaqësinë e tij që ndryshimi i tij ishte përfshirë në raport, i cili do t'i detyronte konsumatorët të ofrojnë një produkt zëvendësues nëse riparimi nuk mund të kryhet në një periudhë të shkurtër kohe.
“Modeli i mirëvendosur me të cilin blihet, përdoret dhe hidhet një produkt nuk është më i qëndrueshëm dhe kjo është arsyeja pse unë mbështes miratimin e këtij raporti dhe shpresoj për një marrëveshje të shpejtë me shtetet anëtare për të bërë të drejtën për të riparuar një standard i ri i legjislacionit evropian”, tha Sokol.
Raporti i miratuar është pozicioni negociues i Parlamentit Evropian, dhe teksti përfundimtar i direktivës së BE-së do të miratohet në një dialog me Komisionin Evropian dhe Këshillin e Bashkimit Evropian.
