Serwer: Angazhim më i madh i ShBA-së në Ballkan, reforma e Dejtonit një nga detyrat

Intervista

Serwer: Angazhim më i madh i ShBA-së në Ballkan, reforma e Dejtonit një nga detyrat

Nga: B.S. Më: 2 dhjetor 2020 Në ora: 11:07
Daniel Serwer

Rindërtimi ose reforma e Marrëveshjes së paqes së Dejtonit do të jetë sigurisht një nga detyrat e Shteteve të Bashkuara dhe presidentit të sapozgjedhur Joe Biden, thotë Daniel Serwer, profesor në Universitetin e Uashingtonit

Serwer është një nga autorët e botimit "Rregullimi i Dejtoni: Marrëveshje e re për Bosnjën dhe Hercegovinën", e cila është botuar nga qendra prestigjioze "Wilson" dhe e cila provokoi reagime të forta, si në BeH ashtu edhe në Shtetet e Bashkuara.

Serweri thekson se pritet angazhimi më i fuqishëm i SHBA-së në Ballkanin Perëndimor, veçanërisht duke marrë parasysh bisedimet që Bideni kishte me udhëheqësit e anëtarëve të Bashkimit Evropian.

- Gjatë atyre bisedimeve, është rënë dakord për një angazhim më të fuqishëm në Ballkan dhe se angazhimi nuk mund të kalojë pa ndryshime në strukturën e Dejtonit të BeH-së - theksoi Serwer për gazetën boshnjake "Dnevni avaz".

Ai shtoi se nuk është e mundur të dihet me siguri nëse administrata e re e SHBA-së do të përdorë kërkimin e qendrës "Wilson" si bazë për politikën e saj ndaj BeH-së.

- Mendimet e mia shkojnë përtej botimit të qendrës "Wilson" në disa aspekte. Këtë vit, është e qartë se BeH-ja kërcënohet nga katastrofa, për shkak të konflikteve në rritje ndëretnike. Dështimi i BeH-së do të thotë refugjatë të rinj në BE dhe fundi i përpjekjeve të NATO-s për të mbrojtur popullatën muslimane të pambrojtur. Shpërbërja e BeH-së do të forconte secesionistët nën patronazhin e Rusisë, jo vetëm në Ballkan por edhe në Ukrainë, Moldavi dhe Gjeorgji dhe do të shkaktonte kolaps të mëtejshëm të aleancës së NATO - s - tha Serwer.

Sipas tij, SHBA-ja dhe BE-ja duhet të bëjnë gjithçka për ta bërë BeH-në shtet funksional, efikas dhe të bashkuar, i aftë të përmbushë kushtet për t'u bashkuar me NATO-n dhe BE-në brenda kufijve të saj aktual.

- Kjo kërkon heqjen e arkitekturës komplekse të menaxhimit të krijuar në Dayton. Në të ardhmen, Bosnja dhe Hercegovina duhet të qeveriset nga një qeveri në Sarajevë e aftë të negociojë dhe zbatojë detyrimet e saj ndaj BE-së, si dhe komuna që ofrojnë shërbime për qytetarët, me të drejta të barabarta për individët dhe mbrojtje të fortë ligjore dhe gjyqësore të pakicave - theksoi ai.

I pyetur se si mund të arrihet kjo, Serwer thotë se SHBA-ja dhe BE-ja duhet të arrijnë një marrëveshje mbi fillimin e një procesi të reformave kushtetuese dhe të tjera.

- Përgatitja e një kushtetute të re që eliminon ose zvogëlon në mënyrë drastike rolin e entiteteve dhe që do të sigurojë zbatimin e plotë të vendimeve të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut. FMN-ja dhe Banka Botërore duhet të ndalojnë praktikën e ndihmës ndaj entiteteve ekonomike dhe paratë duhet të ridrejtohen te komunat dhe qeveria e shtetit në Sarajevë - vuri në dukje Serwer.

- Është e nevojshme të reformohet Ligji zgjedhor, i cili do të përjashtojë partitë politike të bazuara në etnië. Parlamenti i BeH-së duhet të zgjedhë një president dhe dy nënkryetarë. E drejta për interesin jetësor kombëtar duhet të kufizohet në mënyrë rigoroze. Është e nevojshme të miratohet një ligj që siguron financim më transparent të partive politike në BeH dhe kërkon procedura demokratike për zgjedhjen e udhëheqësve të partive - tha Serwer.

Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat