Puberteti sjell shumë ndryshime për fëmijët - dhe për prindërit gjithashtu. Puberteti është thjesht një seri ndryshimesh natyrore nëpër të cilat kalon çdo fëmijë. Disa fëmijë përballen ndonjëherë me vështirësi me ndryshimet, ndërsa të tjerët jo. Vetëm një përqindje e vogël e fëmijëve përjetojnë trazira ekstreme gjatë kësaj faze të zhvillimit të tyre.
Çfarë duhet të presim gjatë pubertetit
Ju mund të lexoni artikuj më të detajuar mbi pubertetin dhe vitet e adoleshencës në përgjithësi, por kjo përmbledhje e shkurtër ju jep një ide se çfarë të prisni.
Ndryshimet e pubertetit janë fizike, seksuale, sociale dhe emocionale. Puberteti fillon kur ndryshimet në trurin e fëmijës shkaktojnë lëshimin e hormoneve seksuale në vezore dhe testikuj.
Ju nuk mund të parashikoni se sa kohë do të zgjasë puberteti për fëmijën. Mund të jetë diku nga 18 muaj deri në 5 vjet. Faktorët gjenetikë, ushqyes dhe socialë përcaktojnë kur fillon puberteti dhe sa zgjat.
Gjatë pubertetit, shumica e fëmijëve do të përjetojnë:
- lëkurë të yndyrshme (puçrrat janë të pranishme te disa)
- flokë të yndyrshëm
- djersitje e shtuar dhe erë e trupit
- rritje e shpejtë
Vajzat do të përjetojnë:
- zhvillim të gjinjve
- një ndryshim në trupin e tyre, duke përfshirë zgjerimin e ijeve
- rritja e qimeve pubike dhe nën sqetull
- fillimi i menstruacioneve
Djemtë do të përjetojnë:
- rritje të penisit dhe testikujve
- rritja e qimeve pubike, nën sqetull dhe në fytyrë
- fillimi i prodhimit të testosteronit, që stimulon testikujt për të prodhuar spermë
- fillimi i ereksionit dhe ejakulimit
- ndryshimi i zërit
Ndryshimet sociale dhe emocionale
Ndryshimet e humorit dhe ndryshimet e nivelit të energjisë janë pjesë normale e pubertetit, siç janë ndryshimet midis ndjenjës së pavarësisë dhe dëshirës për mbështetjen e prindërve.
Fëmija do të dëshirojë të krijojë identitetin e tij, i cili mund të përfshijë miqësi dhe përvoja të reja. Nëse kjo ndodh, ata do të hasin sfida se si të menaxhojnë miqësitë aktuale. Gjithashtu mund të fillojnë të eksplorojnë seksualitetin e tyre dhe mund të shkojnë në takime dhe të fillojnë të krijojnë marrëdhënie romantike.
Fëmija mund të jetë i ndjeshëm në lidhje me mënyrën se si duket dhe ndryshimet e trupit. Privatësia dhe hapësira personale mund të bëhen shumë të rëndësishme për ta.
Këto ndryshime shoqërore dhe emocionale tregojnë se fëmija po formon identitetin e tij dhe po mëson se si të jetë një i rritur i pavarur. Ata po zhvillojnë aftësitë vendimmarrëse dhe po mësojnë të njohin dhe kuptojnë pasojat e veprimeve të tyre.
Adoleshentët dhe rrjetet sociale
Përdorimi i mediave sociale është i zakonshëm tek adoleshentët. Ai ka një sërë përfitimesh (të tilla si kontakti me miqtë, ndihen më pak të izoluar, ekspozimi ndaj ideve të reja) dhe rreziqe (të tilla si ngacmimi kibernetik, abuzimi dhe shpenzimi shumë kohë në internet) të lidhura me përdorimin e tij.
Si mund ta ndihmoni fëmijën gjatë pubertetit
1 – Fillojeni bisedën herët
Sot, fëmijët janë të ekspozuar ndaj shumë informacioneve për seksin dhe marrëdhëniet në TV dhe internet, saqë kur të arrijnë pubertetin, ata mund të jenë të njohur me disa ide. E megjithatë, të flasësh për çështjet e pubertetit mbetet një punë e rëndësishme për prindërit sepse jo të gjitha informacionet vijnë nga burime të besueshme.
Mos prisni që fëmija të vijë tek ju me pyetje në lidhje me ndryshimin e trupit. Është tepër e rëndësishme t'u përgjigjeni pyetjeve rreth pubertetit me ndershmëri dhe të flisni hapur - por mos prisni gjithmonë që fëmija të fillojë diskutimin.
2 – Djemtë dhe vajzat
Me vajzat, është thelbësore që prindërit të flasin për menstruacionet para. Nëse nuk janë në dijeni të asaj që po ndodh, ato mund të frikësohen nga pamja e gjakut. Mosha kur nisin menstruacionet ndryshon – zakonisht 12-13 vjeç, por për disa ndodh në moshën 9-vjeçare, ndërsa për të tjera menstruacionet nuk nisin para moshës 16-vjeçare.
Mesatarisht, djemtë fillojnë të kalojnë pubertetin pak më vonë se vajzat, zakonisht rreth moshës 10 ose 11 vjeç.
Ashtu si i ndihmon të rriturit të dinë se çfarë të presin me ndryshime të tilla si zhvendosja në një shtëpi të re ose puna për një kompani të re, fëmijët duhet të dinë për pubertetin paraprakisht.
Shumë fëmijë marrin disa edukime seksuale në shkollë. Shpesh, megjithatë, mësimet ndahen dhe vajzat dëgjojnë kryesisht për menstruacionet, ndërsa djemtë dëgjojnë për ereksionet dhe ndryshimin e zërit. Është tepër e rëndësishme që vajzat të mësojnë për ndryshimet që kalojnë djemtë dhe djemtë për ato që ndikojnë te vajzat.
3 – Çfarë të thoni
Kur flisni me fëmijët për pubertetin, është e rëndësishme të jeni të qetë. Puberteti sjell aq shumë ndryshime sa është e lehtë për fëmijët të ndihen të pasigurt dhe të vetmuar.
Shpesh, fëmijët që hyjnë në pubertet ndihen të pasigurt për pamjen e tyre, por mund t'i ndihmojë ata të dinë se të gjithë i përjetojnë këto ndryshime.
Ata gjithashtu duhet të dinë se koha e këtyre ndryshimeve mund të ndryshojë shumë. Aknet, ndryshimet e humorit, rritjet dhe ndryshimet hormonale - të gjitha janë pjesë e rritjes dhe të gjithë i kalojnë, por jo gjithmonë me të njëjtin ritëm.
4 – Këshilla të tjera
Sigurohuni që fëmija e di që ju jeni gjithmonë të hapur, në çdo kohë, për të folur. Por është gjithashtu e rëndësishme të filloni bisedat.
Si prind ose kujdestar, duhet që të përpiqeni të diskutoni për pubertetin - dhe ndjenjat që lidhen me këto ndryshime - sa më hapur që të jetë e mundur. Ndonëse mund të ndiheni të zënë ngushtë ose në siklet, duke diskutuar këto tema të ndjeshme, fëmija me siguri do të lehtësohet për çdo pasiguri.
