Shumë njerëz e përdorin Vitin e Ri për të kthyer një faqe të re - për të vepruar në një mënyrë që është më racionale dhe në interesin tonë më të mirë. Megjithatë, të gjithë duhet të pranojmë se kjo është më e vështirë se sa mund të duket.
Këtu janë tre shembuj të kurtheve të zakonshme të irracionalitetit dhe si t'i shmangni ato.
1. Ti në të ardhmen
Kur njerëzit bëjnë dallimin midis asaj që "mendojnë" dhe asaj që "ndjejnë", shpesh ajo që ata kanë në mendje është ndryshimi midis kënaqësisë së menjëhershme dhe asaj afatgjatë. Për shembull - një festë tani dhe një trup i hollë nesër; një natë pasioni dhe faktet e jetës nëntë muaj më vonë.
Ky kontrast mes kohërave mund të ndihet si një luftë mes vetes, sikur të kemi një vetvete që kënaqet me një seri televizive në transmetim dhe një tjetër që gëzon nota të mira në një provim.
Lufta midis një veteje që preferon një shpërblim të vogël tani dhe një vete që preferon një shpërblim më të madh më vonë, është endur në gjendjen njerëzore. Është luajtur prej kohësh në art dhe mit. Është historia biblike e Evës duke ngrënë mollën, pavarësisht paralajmërimit të Zotit se ajo dhe Adami do të mërgohen nga Parajsa nëse e bën këtë.
Por mitologjia ka shfaqur gjithashtu një strategji të famshme të vetëkontrollit. Odiseu e kishte lidhur veten në direk, kështu që ai nuk mund të joshej për të drejtuar anijen e tij drejt shkëmbinjve nga kënga tërheqëse e sirenave. Kjo do të thotë, vetvetja jonë e tanishme mund ta mposht veten e ardhshme duke kufizuar opsionet e saj.
2. Rastësia
Hamleti nuk ishte i vetmi shikues i qiellit që i shihte gjërat në re. Kur ngjarjet ndodhin në kohë të rastësishme, ato në mënyrë të pashmangshme do të grupohen në mendjet tona - përveç nëse ka ndonjë proces jo të rastësishëm që i ndan ato. Dhe kështu, kur përjetojmë ngjarje në kohë të rastësishme në jetë, mund të mendojmë se gjërat e këqija ndodhin se disa njerëz kanë lindur nën një shenjë të keqe ose se Perëndia po teston besimin tonë.
Rreziku qëndron në vetë idenë e "rastësisë" - që në fakt janë dy ide.
Rastësia mund t'i referohet një procesi anarkik i cili nxjerr të dhëna pa rimë ose arsye - si rrotullimi i një pete ose rrokullisja e një monedhe. Por mund t'i referohet edhe vetë të dhënave kur ato sfidojnë përmbledhjen e thjeshtë.
Rastësia të ofron një mundësi të jetesës – të shmangësh të menduarit se gjithçka ndodhë për një arsye dhe të shmangësh vendimet tua personale nga arsye që nuk ekzistojnë, shkruan BBC.
3. Të kesh të drejtë ose t’ia qëllosh
Sa herë që përfshihemi në një diskutim intelektual, qëllimi ynë duhet të jetë të përputhemi me të vërtetën. Por njerëzit janë primat - dhe shpesh qëllimi është të bëhen debatues alfa.
Mund të bëhet jo-verbalisht - qëndrimi i çuditshëm, vështrimi i ashpër, zëri i thellë, toni i fuqishëm, ndërprerjet e vazhdueshme dhe shfaqje të tjera dominuese.
Dominimi mund të ndiqet edhe në përmbajtjen e një argumenti, duke përdorur një mori trukesh të pista të krijuara për ta bërë kundërshtarin të duket i dobët ose budalla.
Faji nga shoqërimi - në vend të ekspozimit të të metave në një argument, tërheq vëmendjen te njerëzit me reputacion që janë dashamirës ndaj tij.
