Sipas një studimi të ri, ata që kanë një bashkëshortë kanë më pak gjasa të zhvillojnë demencë ose dëmtim të butë njohës pas moshës 70-vjeçare sesa ata që janë beqarë ose të divorcuar.
Sipas rezultateve, nga vende të ndryshme të botës, të jesh i martuar ose të jetosh me një partner mbron nga demenca dhe MCI (Çrregullimi i lehtë njohës). Në të kundërt, të qenit beqar ose i ve rrit rrezikun e zhvillimit të një forme të demencës në krahasim me të martuarit.
Për të ekzaminuar lidhjet midis statusit martesor dhe shëndetit kognitiv tek njerëzit e moshuar, studiuesit analizuan statusin martesor dhe të dhënat klinike në 8706 të rritur (burra dhe gra, me dhe pa fëmijë) të moshës 44 deri në 68 vjeç në fillimin e studimit. Qëllimi ishte të identifikohej se sa prej tyre ishin beqarë ose të divorcuar dhe nëse këta subjekte kishin zhvilluar një formë të demencës pas moshës 70-vjeçare. Shumica e pjesëmarrësve ishin të martuar (70.5%), pjesa tjetër ishin të martuar me ndërprerje (11.3%), të pamartuar (4.6%), të divorcuar vazhdimisht (3.9%), me ndërprerje (5.3%) ose të ve (4.3%).
Të qenit i martuar zvogëlon rrezikun e demencës
Rezultatet treguan se 11.6% e kampionit kishin zhvilluar një formë të demencës dhe 35.3% kishin zhvilluar dëmtim të butë njohës (MCI). Për më tepër, të dhënat treguan se incidenca më e ulët e demencës ishte te grupi i martuar, ndërsa më i madhi te të pamartuarit, të ndjekur nga të divorcuarit dhe më pas të divorcuar me ndërprerje. Përveç kësaj, studiuesit vlerësuan se nëse të gjithë pjesëmarrësit do të ishin martuar vazhdimisht (dhe kishin të njëjtin status të shëndetit fizik dhe mendor), 6 për qind e rasteve të demencës në studim nuk do të kishin ndodhur.
“Ky është një reduktim i konsiderueshëm dhe është i barabartë me përqindjen e rasteve të demencës për shkak të pirjes së duhanit dhe obezitetit të kombinuara”.
Efekti ‘mbrojtës’ i martesës
Hulumtimet kanë treguar prej kohësh se izolimi social lidhet me një rrezik në rritje të demencës. Tani ky studim norvegjez ka treguar se martesa mund ta zvogëlojë këtë rrezik sepse rrit ndërveprimin social. Jo vetem. Të kesh një bashkëshort mund të çojë gjithashtu në rritjen e ndërgjegjësimit për shëndetin dhe sjelljet më të shëndetshme në jetën e mëvonshme, siç është zvogëlimi i konsumit të alkoolit, mospirja e duhanit, ushtrimet më shumë dhe ngrënia e një diete të shëndetshme, të cilat të gjitha janë të rëndësishme për parandalimin e rënies njohëse.
Për më tepër, martesa mund të ndikojë pozitivisht në shëndetin mendor (sipas disa studimeve, të rriturit e martuar janë më pak të shqetësuar se të rriturit e pamartuar) dhe të zvogëlojë simptomat e depresionit si te burrat ashtu edhe te gratë.
Anasjelltas, divorci ka efektin e kundërt: mund të shkaktojë stres social dhe financiar, dhe çojnë në konflikt dhe sjellje të rrezikshme për shëndetin.
“Në studimet e mëparshme, martesa është treguar gjithashtu të jetë një faktor mbrojtës veçanërisht i rëndësishëm kundër demencës për burrat,” pohojn ekspertët.
