Diagnostikimi me SIDA dikur nënkuptonte dënim me vdekje. Në SHBA, më shumë se gjysma e atyre që u diagnostikuan me këtë sëmundje midis 1981 dhe 1992 vdiqën brenda 2 viteve.
Sot, megjithatë, jetëgjatësia e dikujt në SHBA që është i infektuar me HIV, virusi që shkakton SIDA, është pothuajse i njëjtë me pjesën tjetër të popullsisë.
Kjo kryesisht falë terapisë antiretrovirale (ART), një regjim trajtimi që përbëhet nga medikamente të përditshme që mund të ulin nivelin e pranisë së virusit në gjakun e një personi deri në pikën që nuk është më i zbulueshëm, madje as i transmetueshëm.
Megjithatë, ART nuk e shëron HIV-in, virusi është ende i fshehur në qelizat T ndihmëse të sistemit imunitar në një gjendje të fjetur ose “latente”.
Nëse një person ndalon marrjen e barnave ART, virusi do të bëhet sërish aktiv dhe do të fillojë të përhapet në trup.
Por, gjatë 15 viteve të fundit, një pjesë e vogël e njerëzve kanë mundur që të arrijnë nivele të pazbulueshme të HIV-it edhe kur janë jashtë terapisë ART, në thelb që do të thotë se janë shëruar nga HIV, dhe kura të reja universale janë në horizont.
Transplantet e qelizave staminale
Personi i parë që u shërua nga HIV ishte Timothy Ray Brown, i njohur si “Pacienti i Berlinit”, i cili po ndiqte universitetin në Berlin në 1995 kur u diagnostikua me HIV dhe filloi ART.
Në vitin 2006, Brown u diagnostikua me leuçemi mieloide akute (AML), një lloj kanceri që fillon në palcën e eshtrave dhe gjakun. Për ta trajtuar, ai iu nënshtrua kimioterapisë dhe më pas mori një transplantim të qelizave staminale nga palca e eshtrave në vitin 2007.
Për shkak se Brown ishte me fat që kishte më shumë se 250 përputhje në bazën e të dhënave të dhuruesve të palcës së eshtrave, mjekët e tij vendosën t’i kontrollonin dhuruesit për të gjetur një me një mutacion gjenetik, të quajtur “CCR5 Delta 32”, që i bën njerëzit praktikisht imun ndaj infeksionit HIV.
Tre muaj pas transplantit, dhe tre muaj pasi ai ndaloi së marrë ART, mjekët nuk mund të gjenin më HIV në gjakun e Brown.
Rasti i tij u prezantua si shembulli i parë i dikujt të shëruar nga HIV në Konferencën për Retroviruset dhe Infeksionet Oportuniste në 2008, dhe HIV-i i tij mbeti i pazbuluar derisa ai vdiq nga kanceri në 2020.
Që atëherë, të paktën dy persona të tjerë – “pacienti londinez” dhe “pacienti i Dyseldorfit” – janë shëruar nga HIV pas transplanteve të palcës së kockave për të trajtuar kancerin.
Në vitin 2017, mjekët përdorën qeliza burimore nga gjaku i dhuruar i kordonit të kërthizës së një foshnje me mutacion CCR5 Delta 32 për të trajtuar leuçeminë e një gruaje dhe për të kuruar HIV-in.
Ndërsa ky lloj transplantimi është ende i rrezikshëm, nuk është aq i rrezikshëm sa transplanti i palcës së kockave. Gjaku i kordonit të kërthizës është gjithashtu më i disponueshëm se palca e dhuruar dhe nuk duhet të përputhet me marrësin.
Kjo mund ta bëjë atë një alternativë më të mirë për të tjerët që luftojnë si HIV ashtu edhe sëmundje të tjera që mund të përfitojnë nga transplantimi i qelizave staminale.
