LIVE: “Ukraina në NATO”, ‘çmendet’ Rusia, ja çka po paralajmëron - Shefi i Wagner u takua me Vladimir Putin

Gjenerali Valery Gerasimov është njeriu i tretë më i fuqishëm në Rusi pas Sekretarit të Mbrojtjes dhe Presidentit.  

Ai ka qenë shef i Shtabit të Përgjithshëm rus që nga nëntori 2012 dhe ka mbajtur përgjegjësinë e përgjithshme për operacionet ruse në Ukrainë për 6 muajt e fundit.

Gerasimov është një aleat afatgjatë dhe mik i Presidentit Putin. Megjithatë, pas rebelimit të dështuar të Yevgeny Prigozhin pak më shumë se dy javë më parë, Putin mund të kishte dashur t’a spastronte, së bashku me të gjithë ata udhëheqës të lartë ushtarakë që kishin ndonjë lidhje me grushtin e mundshëm, siç kanë bërë paraardhësit brutalë. Por nuk e bëri, pse?- pyet analist ushtarak, Sean Bell.

Gjenerali Gerasimov nuk ishte parë në publik që nga fillimi i qershorit. Mediat sugjeruan në raportimet e tyre këtë fundjavë se ai ishte zëvendësuar si komandant i lartë i forcave në Ukrainë, por të dielën TV shtetëror rus publikoi një video të gjeneralit Gerasimov duke drejtuar komandantët e tij të lartë ushtarakë. Ai u prezantua me të dy rolet e tij ushtarake, çka sugjeron se ai vijon të qëndroj në detyrë, të paktën tani për tani.

Por pse ky vendim?

Mosmarrëveshja e profilit të lartë të Yevgeny Prigozhin me Ministrinë e Mbrojtjes ruse u përqendrua kryesisht tek gjenerali Gerasimov (dhe Sergei Shoigu, ministri rus i Mbrojtjes), të cilët Prigozhin i përshkroi si të paaftë dhe të korruptuar. Prigozhin pretendoi se kjo nxiti marshimin e tij në Moskë dhe se ai nuk kishte ndërmend të bënte një grusht shteti kundër presidentit.

Zoti Putin do të jetë i vetëdijshëm për performancën e dobët të forcave të tij ushtarake në Ukrainë dhe ai mund ta kishte përdorur rebelimin si një katalizator për riorganizimin e lidershipit të lartë ushtarak. Megjithatë, në vend të kësaj, zoti Putin ka pasur dukshëm prioritet besnikërinë mbi kompetencën dhe ka mbajtur ekipin e tij të lartë drejtues.

Putini duhet të ketë fokusin e tij kryesor në fitimin e luftës në Ukrainë; megjithatë, duke i dhënë përparësi besnikërisë mbi kompetencën, Putini ka demonstruar se rebelimi përfaqësonte kërcënimin më të madh për kontrollin e tij prej dy dekadash në pushtet. Dhe pas tij, në perandorinë e shefit të Kremlinit kanë filluar të shfaqen çarje.

Ndërsa forcat rebele Wagner lëviznin në veri drejt Moskës më 24 qershor, një kontigjent automjetesh ushtarake u devijuan drejt lindjes në një autostradë në drejtim të një baze të fortifikuar të ushtrisë ruse që mban armë bërthamore.

Reuters thotë se nuk mund të konfirmonte se çfarë ndodhi më pas, dhe zyrtarët perëndimorë kanë thënë vazhdimisht se rezervat bërthamore të Rusisë nuk ishin kurrë në rrezik gjatë kryengritjes, e cila përfundoi shpejt dhe në mënyrë misterioze më vonë atë ditë.

Por në një intervistë ekskluzive, kreu i inteligjencës ushtarake të Ukrainës, Kyrylo Budanov, tha se mercenarët e Wagner shkuan shumë më tej, shkruan ky medium.

Ai tha se ata arritën në bazën bërthamore dhe se qëllimi i tyre ishte të merrnin pajisje të vogla bërthamore të epokës sovjetike në mënyrë që të “rrisin rëndësinë e tyre” në kryengritjen e tyre.

“Sepse nëse jeni të përgatitur të luftoni deri në njeriun e fundit, kjo është një nga objektet që rrit ndjeshëm ‘rëndësinë’”, citohet të ketë thënë Budanov.

Dhe siç supozohet më tej, e vetmja pengesë midis luftëtarëve Wagner dhe armëve bërthamore, tha Budanov, ishin dyert e objektit të magazinimit bërthamor.

Megjithatë, Reuters thotë se nuk ishte në gjendje të përcaktonte në mënyrë të pavarur nëse luftëtarët Wagner arritën në Voronezh-45.

Veç kësaj, Budanov nuk dha prova për pohimin e tij dhe ai nuk pranoi të thoshte se çfarë diskutimesh, nëse ka pasur, kishte pasur me Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë rreth incidentit.

Ai gjithashtu nuk tha pse luftëtarët u tërhoqën më pas.

Pavarësisht kësaj, vë në pah Reuters, një burim i afërt me Kremlinin me lidhje ushtarake vërtetoi pjesë të rrëfimit të Budanov.

Një kontingjent Wagner “arriti të futej në një zonë me interes të veçantë, si rezultat i së cilës amerikanët u shqetësuan sepse aty ruhen municione bërthamore”, tha ky person, pa dhënë më shumë detaje.

Ndërsa një burim në Ukrainën lindore të pushtuar nga Rusia, me njohuri për këtë çështje, tha se kjo shkaktoi shqetësim në Kremlin dhe dha shtysë për një fund të negociuar me nxitim të rebelimit në mbrëmjen e 24 qershorit, i ndërmjetësuar nga presidenti bjellorus Alexander Lukashenko.

Megjithatë, zyrtarët amerikanë kanë shprehur dyshime për këtë pretendim.

Në përgjigje të një pyetjeje nëse forcat Wagner arritën në bazë dhe kërkuan të blinin armë bërthamore, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, Adam Hodge tha: “Ne nuk jemi në gjendje ta vërtetojmë këtë raport. Ne nuk kishim asnjë tregues në asnjë moment që armët bërthamore ose materialet ishin në rrezik”.

Budanov është zyrtari i parë që sugjeron se luftëtarët e Wagner ishin afër blerjes së armëve bërthamore dhe përshkallëzimit të mëtejshëm të një rebelimi të armatosur që është interpretuar gjerësisht si sfida më e madhe për pushtetin e presidentit rus Vladimir Putin.

Zyrtarët amerikanë kanë frikë prej kohësh nga mundësia e tmerrshme që mosmarrëveshjet në Rusi mund të çojnë në rënien e pajisjeve bërthamore në duar të “keqpërdoruesve”.

Kremlini ka thënë se kreu i grupit Wagner, Yevgeny Prigozhin, u takua me Vladimir Putin më 29 qershor, pesë ditë pasi luftëtarët e tij mercenarë marshuan drejt Moskës në një rebelim të abortuar, përcjell Bota sot.

Zëdhënësi i presidentit rus, Dmitry Peskov, u tha gazetarëve se Putin ftoi 35 komandantë të lartë të Wagner, përfshirë Prigozhin në Kremlin, duke shtuar se takimi zgjati tre orë.

Sipas Peskov, Prigozhin e siguroi Putinin gjatë takimit se trupat e tij Wagner ishin besnike ndaj vendit dhe presidentit rus.

“Komandantët përshkruan versionin e tyre për atë që ndodhi [më 24 qershor]. Ata theksuan se janë mbështetës të palëkundur të kreut të shtetit… dhe gjithashtu thanë se ishin të gatshëm të vazhdojnë të luftojnë për atdheun e tyre”, tha Peskov.

Peskov nuk komentoi vendndodhjen e Prigozhin, të cilat mbeten të paqarta. Javën e kaluar, Lukashenko tha se Prigozhin ishte në Shën Petersburg, pavarësisht se Peskov theksoi se marrëveshja sipas së cilës Prigozhin u zhvendos në Bjellorusi "mbetej e rëndësishme".

Takimi i Prigozhin në Kremlin sugjeron se ai ende gëzon një levë në Rusi dhe ndoshta shihet si një aset i vlefshëm, pavarësisht se e ka sjellë vendin në prag të luftës civile muajin e kaluar.

Butësia e dukshme e Moskës ndaj Prigozhinit, vetëm disa javë pasi ai u përpoq të marshonte drejt Moskës me mercenarët e tij, qëndron në kontrast të plotë me mënyrën se si regjimi i Putinit zakonisht i trajton mospajtimet.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg po zhvillon një takim me presidentin turk, Rexhep Tajip Erdogan dhe kryeministrin suedez, Ulf Kristersson në samitin në Vilnius për të diskutuar mundësinë e Suedisë për anëtarësimin në NATO, raporton Reuters.

Turqia ka qenë një pengesë në rrugën e Suedisë drejt aleancës duke thënë se Stokholmi ka qenë shumë i butë ndaj militantëve kurdë dhe grupeve të tjera që Ankaraja i konsideron si kërcënime sigurie.

Më herët sot Erdogan theksoi se do të lejonte Suedinë të anëtarësohej në NATO, nëse Turqia lejohej të bashkohej me BE. Të dyja organizatat kërkojnë pëlqimin unanim nga shtetet anëtare për të lejuar anëtarësimin e vendeve të tjera.

Rusia ka kërcënuar NATO-n me një përgjigje ‘mjaft të qartë dhe të ashpër’ nëse Ukrainë lejohet të anëtarësohet. Aleanca ka vendosur të heqë një kërkesë burokratike për anëtarësim, duke i mundësuar Ukrainës të bashkohet më shpejt kur të përfundojë lufta, tha sot ministri i jashtëm i Ukrainës.

Por zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha: “Ju e dini pozicionin absolutisht të qartë dhe të qëndrueshëm të Federatës Ruse se anëtarësimi i Ukrainës në NATO do të ketë pasoja shumë, shumë negative për arkitekturën e sigurisë, arkitekturën tashmë gjysmë të shkatërruar të sigurisë në Evropë.

Pas bisedimeve “intensive”, Ukraina tha se NATO ka hequr dorë nga kërkesa që ajo të ndjekë Planin e Veprimit të Anëtarësimit, një rrugë për t’u bashkuar me aleancën në të cilën një vend aplikant paraqet programe vjetore mbi përgatitjet e tyre për integrimin në politikë, ekonomik, mbrojtje, burime, siguri. dhe sferat juridike.

“Unë e mirëpres këtë vendim të shumëpritur që shkurton rrugën tonë drejt NATO-s,” tha ministri i jashtëm i Ukrainës Dmytro Kuleba.

Ndërsa liderët e NATO-s do të mblidhen në Vilnius, i cili do të diskutojë hyrjen me një afat më të shkurtër të Ukrainës në aleancë, Rusia kërcënon me një sulm që mund të trembë botën.

Dmitry Medvedev, nënkryetar i Këshillit të Sigurimit rus, ka thënë se Rusia do të sulmojë centralet bërthamore të Ukrainës dhe objektet bërthamore në Evropën Lindore.

"Konsideroni skenarin e një sulmi të njëkohshëm rus në termocentralet bërthamore Pivdenno-Ukrainska, Rivne dhe Khmelnytsky, si dhe objektet bërthamore në Evropën Lindore", shkruan ish-presidenti i Rusisë në Telegram.

Kërcënimi i Medvedev vjen si përgjigje pas një lajmi në një kanal propagandistik rus në Telegram që raportonte një tentativë sulmi ndaj një centrali bërthamor rus të vendosur në Smolensk Oblast, me një raketë Storm Shadow, një raketë që supozohet se ishte rrëzuar nga mbrojtja ajrore e Rusisë.

Eksperti për Ballkanin Perëndimor ngre alarmin dhe bën paralajmërimin e frikshëm: Kosova më afër konfliktit të hapur sesa Bosnja

Arlind Qori ngre alarmin: Kur partia vjen në pushtet, gangsterët bëhen deputetë, drejtorë e doganierë, ndërsa policët janë rrogëtarë të tyre

Nga shpërdorimi i parave, te krimi, korrupsioni, skandalet seksuale e mjedisore, profesor Tritan Kalo del me mesazhin e fortë dhe shkund politikën

Ndërkohë, Kievi thotë se trupat ukrainase kanë përparuar në krahun jugor të qytetit Bakhmut. zëvendësministrja ukrainase e Mbrojtjes Hanna Malyar tha se në krahun verior nuk ka asnjë ndryshim.

"Ka një përparim të qartë të trupave tona në krahun jugor. Në krahun verior, nuk ka ndryshim në pozicion," shkroi Malyar.

Gagauzia, një zonë territoriale autonome në jug të Moldavisë, e cila nuk është një e tërë kompakte, por një koleksion i disa enklavave, ku jetojnë gagauzët, një popull i vogël turkofon prej rreth 250 mijë anëtarësh, i besimit ortodoks nën kapaku i Kishës Ortodokse Ruse, të cilët janë plotësisht të varur politikisht nga Moska si një post i hapur rusofile apo Putinofile, gjë që çon në mosmarrëveshje të rëndësishme politike në marrëdhëniet tashmë të tensionuara brenda Moldavisë, vendit më të varfër evropian.

Në zgjedhjet e fundit, në krye të autonomisë u zgjodh Evghenia Gu?ul nga partia e hapur proruse Sor, lideri i së cilës  u arratis në Izrael për shkak të përvetësimit të rreth një miliardë dollarëve nga buxheti i shtetit. 

Shërbimi i inteligjencës moldave pretendon se Evghenia Gu?ul u ndihmua nga "specialistë të PR" nga Kremlini, të cilët mbërritën me pasaporta të falsifikuara ukrainase.

Qeveria pro-perëndimore në Kishinau nuk dëshiron të bashkëpunojë me Evghenia Gu?ul për shkak të dyshimeve për "rregullsinë e procesit zgjedhor", dhe presidentja moldave Maia Sandu i quajti hapur politikanët gagauz "agjentë të Kremlinit".

Dhe përfaqësuesja e Partisë pro-perëndimore në pushtet të Veprimit dhe Solidaritetit (Partidul Ak?iu ?i Solidaritate, PAS) Lilian Karp i thotë stacionit televiziv lokal TVR se Moldavia nuk ka vetëm në shpinë krijimin e parashtetit pro-rus të panjohur të Transnistrisë (Republika). Moldoveneasc, Nistrean), nga e cila ka përpjekje të vazhdueshme për të destabilizuar Moldavinë dhe kursin e saj pro-perëndimor, por tani ajo ka në prehër edhe një "ngatërrestar”, Gagauzia.

Ministrat e jashtëm të Rusisë dhe Turqisë thuhet se kanë biseduar përmes telefonit të dielën, një ditë pasi Ankaraja zemëroi Moskën duke dërguar pesë komandantë ukrainas në shtëpi me presidentin Volodymyr Zelensky në atë që Rusia e quajti shkelje të një marrëveshjeje për shkëmbimin e të burgosurve.

Ministria e jashtme ruse dhe turke thanë se Sergei Lavrov dhe Hakan Fidan diskutuan situatën në Ukrainë, si dhe një marrëveshje për eksportin e grurit të Detit të Zi që hoqi një bllokadë de facto ruse të porteve ukrainase vitin e kaluar.

Moska ka kërcënuar se do të tërhiqet nga marrëveshja e eksportit të drithërave kur ajo të rinovohet më 17 korrik, duke thënë se kërkesat për të lehtësuar shitjen e drithërave dhe plehrave të saj nuk janë përmbushur.

Presidenti i Turqisë, Tajip Erdogan tha të shtunën se po i bënte presion Rusisë që të zgjaste marrëveshjen, të ndërmjetësuar vitin e kaluar nga Ankaraja dhe Kombet e Bashkuara, me të paktën tre muaj.

E Ministria ruse tha se të dy palët ishin fokusuar në zhvillimet e fundit rreth Ukrainës, duke përfshirë atë për komandantët e kthyer të arrestuar të Ankarasë të njësisë Azov të Ukrainës, e cila mbrojti një fabrikë çeliku në qytetin port ukrainas të Mariupol vitin e kaluar.

Rusia e pushtoi qytetin vitin e kaluar pasi e shkatërroi atë, duke vrarë mijëra civilë në një rrethim tre mujor.

Njësia Azov udhëhoqi mbrojtjen e qytetit, duke qëndruar në fabrikat e çelikut për javë të tëra derisa u urdhëruan nga Kievi të dorëzoheshin.

Komandantët e kapur të Azov, të konsideruar si heronj në Ukrainë dhe të sharë në Rusi, u liruan në një shkëmbim të burgosurish në shtator, sipas kushteve që kërkonin që ata të qëndronin në Turqi deri në përfundimin e luftës.

Por Zelensky i solli në shtëpi të shtunën pas një vizite në Turqi.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha të shtunën se Turqia kishte shkelur marrëveshjet për lejimin e lirimit të tyre dhe nuk kishte njoftuar Rusinë paraprakisht. 

Daily Mail raporton, duke cituar mediat ruse, se komandanti i ri i trupave ruse në Ukrainë është gjeneral-lejtnant Mikhail Teplinskiy.

Raportohet se presidenti rus Vladimir Putin shkarkoi gjeneralin Valery Gerasimov nga ai post, gjashtë muaj pasi ai mori detyrën e kreut të operacioneve të luftës.

Daily Mail thekson se vendimi i Putinit ende nuk është bërë i ditur zyrtarisht nga Kremlini.

Lajmi për largimin e Gerasimov dhe emërimin e një komandanti të ri të trupave ruse që luftojnë në Ukrainë erdhi ndërsa Putin, ende duke u përpjekur të rikuperohej nga rebelimi i muajit të kaluar nga mercenarët e Wagner, ishte i zemëruar për këtë në shtëpi, në veçanti pasi komandantët e batalionit Azov u kthyen me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në shtëpi.

Thuhet se në 17 muajt e deritanishëm të luftës në Ukrainë, Putin ka zëvendësuar disa komandantë, duke përfshirë gjeneral-lejtnant Mikhail Mizintsev, i njohur edhe si “Kasapi i Mariupolit”, si dhe gjenerali Rustam Muradov, për të cilin pretendon Daily Mail se qëndron prapa masakrës së Vuhledarit në fillim të këtij viti.

​Media britanike raporton se Moscoë Times, duke iu referuar kanaleve Z të lidhur me ushtrinë ruse, njoftoi se Gerasimov do të mbetet shef i Shtabit të Përgjithshëm, por se Teplinskiy do të marrë drejtimin e operacioneve të luftës në Ukrainë.

Thuhet se Teplinsky është kreu i forcave ajrore të ushtrisë ruse. Shkarkimi i Gerasimov përkon edhe me samitin e NATO-s, i cili mbahet në Lituani javën e ardhshme, dhe ku pritet të thellohet mbështetja perëndimore për Ukrainën. 

Presidenti amerikan Joe Biden ka thënë se Ukraina nuk është ende gati për anëtarësim në NATO, duke thënë se lufta e Rusisë në Ukrainë duhet të përfundojë përpara se aleanca të shqyrtojë shtimin e Kievit në radhët e saj.

Në një intervistë për CNN, Biden ka theksuar se ndërsa diskutimi për anëtarësimin e afërt të Ukrainës në NATO ishte “i parakohshëm”, SHBA dhe aleatët e saj në NATO do të vazhdojnë t’i ofrojnë presidentit Volodymyr Zelensky dhe forcave të tij armatimin që u nevojiten për t’i dhënë fund luftës me Rusinë.

Biden thuhet se foli me CNN përpara udhëtimit të tij njëjavor në Evropë, i cili përfshin një samit të NATO-s në Lituani, ku lufta e Rusisë në Ukrainë dhe shtytja e Zelenskit për anëtarësimin në NATO do të jenë ndër çështjet kryesore që dalin gjatë mbledhjes.

“Unë nuk mendoj se ka unanimitet në NATO në lidhje me futjen apo jo të Ukrainës në familjen e NATO-s tani, në këtë moment, në mes të një lufte”, citohet të ketë thënë Biden.

Biden tha se ai ka folur me Zelensky-n gjatë për këtë çështje, duke thënë se ai i ka thënë presidentit ukrainas se SHBA do të vazhdojë të garantojë siguri dhe armatim për Ukrainën, siç bën për Izraelin, derisa procesi të zhvillohet.

“Unë mendoj se ne duhet të përcaktojmë një rrugë racionale që Ukraina të jetë në gjendje të kualifikohet për të qenë në gjendje të hyjë në NATO”, tha Biden, duke vënë në dukje se ai refuzoi kërkesat e presidentit rus Vladimir Putin para luftës për një angazhim për të mos pranuar Ukrainën sepse aleanca ka “një politikë të dyerve të hapura”.

“Por unë mendoj se është e parakohshme të thuhet, për të bërë thirrje për votim, e dini, tani, sepse ka kualifikime të tjera që duhen përmbushur, duke përfshirë demokratizimin dhe disa nga ato çështje”, tha Biden.