Duke marrë parasysh shkallën e lartë të nacionalizmit radikal, institucionet dhe mediat e robëruara, kulturën dhe edukimin etnokonfesional dhe revizionizmin, sipas Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, procesi i rimëkëmbjes së shoqërisë serbe do të jetë i gjatë dhe kërkues.
Në prezantimin e raportit vjetor të Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut për vitin 2023, Biserko tha se raporti përfshin rekomandime që kanë të bëjnë me strategjitë shtetërore – politika e identitetit shtetëror, politika e sigurisë, politika shëndetësore, arsimi, media, alternativa politike, decentralizimi, politika e jashtme dhe feja.
Ajo ka treguar se, sikurse raporti i vitit të kaluar, edhe ky tregon se Serbia është larg përkushtimit për anëtarësim në BE dhe, theksoi ajo, shtrohet pyetja se ku synon Serbia dhe çfarë “duam ne”.
“Kërkesat themelore të raportit janë që Serbia është në rrugën drejt BE-së edhe pse nuk i plotëson kërkesat dhe standardet për anëtarësim. Qeveria aktuale nuk po përpiqet ta përshpejtojë me reformat aktuale, por vetëm aq sa duhet për të qëndruar në fondet dhe investimet evropiane. Serbia nuk ka qenë kurrë më larg BE-së dhe marrëdhënia me Rusinë është një test kyç për anëtarësimin në Union sepse është mbi të gjitha çështje vlerash” – theksoi Sonja Biserko.
Zgjedhjet e dhjetorit treguan thelbin e qeverisjes së këtij regjimi, shtoi ajo, duke thënë se këto zgjedhje treguan se nuk do të zgjedhin mjetet për të qëndruar në pushtet.
“Populizmi, shpërbërja e të gjitha institucioneve dhe shoqërisë, korrupsioni, lidhja e qeverisë me krimin e organizuar, kontrolli i medias dhe atmosfera toksike sociale, të gjitha këto bllokojnë pakënaqësinë që pakënaqësia e madhe të jetë më efektive” – presidenti i theksoi Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut.
Sipas saj, ndërthurja e krimit, kishës dhe politikës ka shembur të gjitha vlerat shoqërore.
Siç tha ajo, etnoklerikalizmi serb po e mobilizon Serbinë me tezën e kërcënimit dhe po rishikon disfatën, e cila kërcënon stabilitetin rajonal.
Ajo shtoi se për këtë kontribuon promovimi i çetnikëve përmes rishikimit të historisë dhe promovimit të antikomunizmit.
Gjithashtu, Biserko deklaroi se rasti i Banjkës ekspozoi politikën dyfishe të Serbisë, si dhe se kishte një efekt kthjelltës në BE dhe SHBA.
Kisha Ortodokse Serbe ka një ndikim të fortë në ngushtimin e të drejtave të njeriut”, tha ajo. “Kisha prek gratë LGBT dhe komunitetet pakicë.
