Arti është prova më e fortë e qëndrueshmërisë në kohë, kurse poezia është arti i momenteve të përjetshme. Poezia e Zonjës Mirela Cochecit arrin në një pikë unike: bashkon të shkuarën me të ardhmen, ditën me natën, tokën me qiellin dhe shpirtin me trupin. Poeti është profeti që hap portat e qiellit dhe poezia e vërtetë fillimisht lind në frymën hyjnore, pastaj zbret në mbretërinë e muzave dhe mund të pushtohet vetëm nga ata që janë të destinuar për pavdekësi. Poeti është një shpirt brenda shpirtit të kombit. Poezia është shprehja e parë, e fundit dhe e vetme e bukurisë së shpërfytyruar nga shpirti i njerëzimit të rikuperuar. Mirela Cocheci është një zë i dalluar i lirikës së sotme rumune. Poezia e saj nuk lind nga dhimbja, por nga gjendja e kërkimit, e shndërrimit të së pamundurës në të mundshme, nga etja për monolog në një kohë dialogu të pamundur. Përveç meditimeve të universit, Mirela shpërndan mesazhe, detaje për jetën, në të cilat trazohet bota njerëzore. Poetesha na ofron vargje të ndjeshme e të thella përmes autenticitetit dhe sinqeritetit të shprehjes së emocioneve në një regjistër stilistik të zgjedhur. Për të rregulluar vendin e saj në bashkëkohësi, mund ta bashkojmë atë mes poeteshave talentuara që i japin një pamje të re lirizmit rumun.
Fjala e bukur poetike rumune u gjurmua edhe në këto komunitete bashkëkohore. Në themelet e panteonit të modernitetit poetik rumun, një kontribut meritor dha edhe “babai” i madh që do ta quaja poezi moderne, me në krye poetin e famshëm Mihai Eminescu, i cili u pasua nga një grup poetësh si: Goga, Coşbuc, Arghezi, Blaga, Stănescu, Sorescu... Në kuptimin femëror, vazhdimisht mbi bazën e këtij moderniteti poetik, në panteonin e letërsisë rumune veçanërisht, militon një brez i ri, me në krye Ana Blandina, Gabriela Melinescu, Florica Bud, Camelia Radulian, Mariana Grigore, Angela Cârcel, Cristina Serghiescu, Ioana Bocicu, Beatrice Silvia Sorescu, Mirela Cocheci dhe të tjerë. Ky grup poetësh bashkëkohorë rindërton ndërtesën e modernitetit me kodifikime të reja poetike, në kuptimin e risive universale të fjalës së bukur.
I lexova me shumë kënaqësi poezitë e Mirelës nga dorëshkrimi “Fuqia e mendimit”. Poezi të frymëzuara dhe të shkarkuara nga zemra dhe shpirti. Autorja shkruan një poezi reflektuese që shpaloset në disa shtresa medituese. Jehona e vargut të saj lind rezonanca të gjera, dërrmuese. Projektohen imazhe dhe tema përmes të cilave përvijohen meditime të reja lirike, të artikuluara në përballje fjalësh që theksojnë fort poezinë dhe krijuesin e saj. Poezitë e saj pasqyrojnë pikturën dhe kaligrafinë, dritën dhe hijen, një alkimi origjinale midis mendimit dhe tekstit, sepse poetja e mbart gjithmonë atë mister në tekst, duke rrjedhur si një ngjyrë fluide në faqen e kanavacës së mrekullueshme: „Ora e rërës së kohës është kapur në një trekëndësh... / Nga cepi në cep, për një vit, vazhdon të shmanget/ Që kur e godet me thikë/ Në brinjë... e në një “dje” e kryqëzon.”
Në mënyrë metaforike, autorja ndjen se poezia është pjesë e qenies së saj. Ajo dhe poezia. Çfarë dialogu i mrekullueshëm! Ajo kurrë nuk u ndje e vetmuar me të. Poezia nuk ka kufi. Fjalët, poashtu. Ato shërojnë plagët, hapin sytë e të verbërve. Fjalët e vërteta shpengojnë dhimbjen dhe errësirën brenda nesh. Erë dhe puhi, shpirt dhe ndjesi! Njeri, nga vjen fjala? Buka është fjalë, drita, po kështu, urrejtja dhe errësira janë fjalë. Fjalë që shërojnë dhe fjalë që vrasin, fjalë që ndriçojnë dhe fjalë që errësojnë. Nevoja për të shqiptuar fjalë është një nga nevojat më të zjarrta dhe më të nevojshme të njeriut, krahas nevojës për ushqim, për veshje, për dashuri dhe drejtësi. Skulptori përballë ajrit shqipton fjalë, piktori dhe muzikanti poashtu. Për një poet, nevoja për të folur fjalë është si nevoja për të marrë frymë.
Në poezitë e Mirelës dallojmë një varg të pasur mendimesh dhe ndjenjash, në thelb një gjendje e botës në aspektin estetik, një rigjallërim të së tashmes së vazhdueshme, por edhe të kujtesës afektive. Vizioni i sajpoetik turbullohet nga pyetjet e mëdha ekzistenciale, duke pasur një shprehje lirike konvencionale, nga e cila thyhet një un i korsetuar nga të kundërtat, por gjithmonë i aftë për të gjetur përgjigje për tepricën e qytetërimit të përditshëm. Është një krijim lirik ndezës, madje dashuria është plot forcë, me trupa që ëndërrojnë E gjithë qenia poetike dridhet para mistereve të ekzistencës, me kujtimet e heshtjeve stërgjyshore dhe mbivendosjet e gjeografive të brendshme antagoniste, që ngrihen magjepsëse nëpër shirat e vjeshtës, kur liqeni e dashurisë është plot me zambakë uji. Universi, kujtimet dhe mikrouniversi: „Në syrin tuaj është një mikrounivers/ I përbërë nga miliona qeliza,/ Mrekulli e vendosur në një sistem të shpërndarë/ Me mijëra llogaritje dhe formula./ / Dhe triliona atome të tjera/ Jepini shikimit tuaj një shkëlqim / Dhe kujtime me yje e gjenoma/ Shkëputur nga vështrimi i qiellit.”
Numrat janë specialiteti i autores, por kur shpreh mendime, ndjenja dhe ide, ajo përdor me kujdes germat që e ndihmojnë të shprehet, duke pasur gjithmonë diçka për të thënë. Autorja e ndjen dhe e sheh bukurinë aty ku askush nuk e vë re. Fjalët kanë fuqinë për t'i dhënë jetë një universi të pafund. Ata mund të sjellin në ekzistencë një regjistër të pafund idesh dhe ndjenjash. Pra, imagjinoni se keni në dorë një violinë që keni marrë si dhuratë nga prindërit tuaj, pra një shpirt i ndjeshëm dhe delikat. Nëpërmjet saj, ju keni aftësinë për të transmetuar dridhjet e dashurisë deri në fund të botës. Megjithatë, kjo varet nga mënyra se si e keni zotëruar artin e transpozimit të aspiratave fisnike të shpirtit në realitetin e ndjeshëm: „M'u duk pranvera, lulet e mia ishin rroba,/ Mijëra flutura, mijëra pata fluturonin para meje, / Engjëj të bardhë. me krahë të ngrohtë vendosën dafina në degët e mia,/ Kerubinët e ardhur nga qielli të lyer me ngjyrë të gjelbër në guaska.”
Mirela Cocheci është Poetja e Kohës, një qenie e pajisur me një shprehje artistike të pjekur, reflektuese, origjinale në fjalë dhe me emocionin që krijon në vargje të paharrueshme. Poetesha prezantohet para lexuesve me një vëllim dygjuhësh (rumanisht-shqip). Ajo është një qenie me temperament, me natyrë të mirë, siç janë pak në letërsinë tonë bashkëkohore. Poezitë e saj janë të shkumëzuara si shampanjë e pije të forta që djegin fytin e etur për dashuri. Kalimi i kohës ngjall nostalgji në shpirtin e poetes, që ndjen se nuk i trembet dimrit të ekzistencës, si në shtëpi: „Universi në mandala... mijëra e mijëra stoli,/ Mijëra forma pastel në fosforeshent. ngjyrat,/ Një vertigo gjashtëkëndëshash mblidhen, zgjerohen,/ Shqisat e mia hapen dhe zgjohen të gjitha...”
Fjalët e Mirelës janë flutura të metamorfozuara në mendime. Të gjitha këto maska nëpër të cilat kalojnë mendimet e poetit përvijojnë një profil lirik mbresëlënës, real dhe origjinal. Nga fryti i ëndrrave të saj, ne ndjejmë tingujt e psherëtimave tona. Dëgjuar vetëm nga ne, në absolutin e përjetshëm. Poezia e autores është e ngarkuar me imazhe specifike, të cilat jo vetëm shprehin asociacione, por edhe tema shpesh befasuese. Zbulimet filozofike janë gjithmonë të veshura me marrëdhëniet e thjeshta të jetës së përditshme. Kaligrafja e gjendjeve dhe shqetësimeve shpirtërore, Mirela Cocheci ka guximin të thotë të vërteta, të rikrijojë jetën nga copa ëndrrash dhe sekretesh: „Sot jam perëndimi i diellit, por nesër lind dielli/ dhe aq shumë yje në mua nuk kanë vdekur/ dhe -aq shumë britma, aq pëshpëritje/ qeshin e qanë në mua ditë e natë...” Dendësia e ideve, vrullja e llogaritjes verbale, zbulojnë një përditshmëri të butë a të trazuar, por jo banale në thelbin e saj. E gjithë kjo është dëshmi e një poezie të thellë, e vaditur nga kaq shumë mundime shpirtërore, e hijeshisë së disponimeve të mirëfillta lirike.
Mirela Cocheci është një burim mrekullish që qetëson çdo mundim të brendshëm. Ajo është arkitektja që riorganizon poetikisht botën, sipas shpirtit të saj, aq të thellë dhe misterioze. Autorja rindërton një rrugë për të dhënë një përkufizim të shkretëtirës që na pret nëse nuk gjejmë forcën të njohim përjetësinë e poezisë. Pronarja e këtyre vargjeve është një qenie e trazuar nga natyra e saj. E bukura hyjnore në poezi, zgjon shqisat e gjumit. Vargu i Mirelës na mbush shpirtin me ndjenja të bukura. Në zemrën e saj ka vetëm një gjë hyjnore: Zoti: „Atje në një habi të tillë përkulet zeniti/ për të mbështetur ballin mbi shpirtin tim,/ gulçimet e pafundme dhe qan me hidhërim,/ Zoti ka shkuar në shërbimin e natës.” Nostalgjia e autores është e qetë. Intensiteti i ndjenjave është i jashtëzakonshëm. Mirela Cocheci nuk është poetja e heshtjes apo e habisë. Ajo është poetesha e një dhuratë hyjnore me aromën e botës rumune dhe të botës arbërore.
