Bisedimet për normalizim të marrëdhënieve Kosovë-Serbi
-Qëllimi stratëgjik i Serbisë
-Realizimi “Hap pas hapi”
-Qasja e përfaqësuësëve të SHBA-së dhe UE-së në bisedime:
Bisedimet për normalizim të marrëdhënieve Kosovë-Serbi
Bisedimet për normalizim të marrëdhënieve të përgjthshmë Serbi-Kosovë, që udhëhiqen nga “lehtësuesi” i UE-së Mirosllav Lajçak dhe eurokomesari Josëp Borëll, me qëllim njohjën e ndërjsjelltë si element kyç i marrëveshjes,fatkëqësisht u shëndërruan vetëm në bisedime për krijimin AKSHS (Asociacion të Komunavë më shumicë Sërbe). Kam bindjen, se edhe kjo zgjidhje me AKSHS, nga Serbia konsidërohet si gjendjë e përkohëshmë dhë kalimtare e jo si zgjidhje përfundimtare, e them kalimtare spese, sipas Akadëmisë së Shkencavë dhë Arteve të Serbsë dhe deklaratave më të reja kryetarit të Serbisë qëllimi është autonomia sërbe (edhe kjo gjithashtu e përkohëshme) dëri në shkëputjen përfundimtare të kësaj pjese të territorit të Kosovës.
Qëllimi stratëgjik i Serbisë:
Politika Serbe realisht nuk ka për qëllim të drejtat e Sërbëve në Kosovë, pasi ato janë në nivelin më të lartë, dhe ajo vetë i shkel më shumti me ndikim politik, por këtë çështje të asocacionit (AKSHS), e kupton si çështje territoriale sërbe. Teza dikurshmë politike e vitëvë të 90-ta se "ku ka një varr sërb është tokë sërbe" është zëvëndësuar më tëzën aktuale të "botës sërbe"(sipas analogjisë më 'botën rusë" të Rusisë së Putinit që solli tek tragjedia ë Ukrainës,kundër të cilës Ukraina si përgjigje për agrësionin shtëtëror të Rusisë në atë shtët është futur në luftë, e ndihmuar edhe nga aletatët perëndimorë).
Realizimi “Hap pas hapi”:
Ky koncept i politikës shtetërore të Serbisë relozohet hap pas hapi. Si për fillim ka zgjeeedhur Asociacionin e komunave në Kosovë dhe “Open Balkan"-in në Shqipëri e Maqëdoni të Vëriut, kurse paralelisht më këtë punohet intensivisht në dëstabilizimin dhe shkatërrimin e Bosnjë e Hërcëgovinës dhe zhbërjen e pavarësisë Malit të Zi, e gjtha me qëllim për arritjen deri tek projekti i SANU 1986 (Akadëmia e Shkëncvae dhë Artevë të Serbisë). Ndërkaq për arsye politike e srategjike serbe akoma nuk bëhët publik qëndrimi për aspiratat e mundëshmë ndaj Kroacisë.
Ky projekt hegjemonist,në fakt, vieteve të 90-ta ishte i njohur me emër tjëtër, pra si "Serbia e Madhë",që pas tragjedive e gjenocideve të shkatuara nga Serbia, vetë shtetet perëndimorë e ndaluan dhe kulmoi me sulmet e NATO-s mbi caqet ushtarake të Serbisë, tash ÇUDITËRISHT (!!!), në esencë i njëjti projekt,vëtëm më ëmër tjetër, fare nuk has në kundërshtim të qartë nga po ato shtete që dikur e ndaluan agresionin dhe shikuar përgjithësisht duket sikur se në Perëndim ka "mirëkuptim" për këtë ide tepër të rezikshme të Serbisë.
Qasja e përfaqësuësëve të SHBA-së dhe UE-së në bisedime:
Pa dilëmë se kjo qasje nga diplomatët-prfaqëues të SHBA-së dhe UE-së është shumë joadëkuate dhe e paqëlluar për disa arsye:
E para;Është në kundërshtim të thellë parimor e konceptual me vetë misionin dhe qëllimin për të cilin alëatët e ndihmojnë Ukrainën të çlirohet nga agresori rus,pasi Serbia është aleate e deklaruar qartë dhe nuk zbaton fare masat ndaj Rusisë; dhe
E dyta;Pohimi së kështu do ta kthejnë Serbinë kah vetja nuk qëndron aspak. Sepse, një ndryshim i tillë pozitiv politik në Serbi edhe shumë kohë nuk ka për të ndodhur, por edhe nëse ndodhë, mund të jetë vetëm për taktizim interesash momentale dhe i përkohëshëm, e jo alëncë e sinqertë afatgjatë strategjikë e Serbisë me shtetet demokratike perëndimore.
Kjo është kështu sepse në Serbi tradicionalisht forcat demokratike properëndimore janë margjiinale dhe pa ndikim, e realisht nuk ka forca të mjaftueshme politike që ta kthenin Serbinë kah Perëndimi Marrë edhe historikisht, politika zyrtare sërbe gjithmonë orientohet kah Rusia dhë shtetët tjëra autokratike e jodemokratike. Ashtuqë ky qëllim i diplomatëve perëndimor, për orientimin e Serbisë kah në masë të madhe ose në tërësi si duket do të dështojë. Këtë me shumë argumente të fuqishme e konfirmojnë edhe shumë njohës dhe ekpsert të rrethanave politike të atjeshme.
Epilogu i mundshëm i bisedimeve Kosovë-Serbi:
Nisur qasja aktualë e përfaqësuesëve të SHBA bashkë më "lëhtësuësit" UË-së Borëll Lajçak do të tregohet i pasuksesshëm.
Kjo qasje, mund të rezultojë me humbjen e bësimit të aleatëve tradicional, shumë të sinqertë e të përkushtar (shpesh edhe naivë aq sa nuk e dallojnë miqësinë zakonshme me pragmatizmin e interesave politike). Sepse nëse humbet njëherë bësimi në aleanca politike kaq i madh e kaq i sinqertë, kuqoftë është shumë vështirë të kthehet. Kurse në politikë krahas interesit edhe besimi është shumë i rëndësishëm. Ngase interesat ndërtojnë aleeanca jo të sigurta edhe mund të mos jenë afatgjate, kurse besimi është kusht më i rëndësishëm për të pasur alenaca ndërshetërore shumë të fuqishme, produktve dhe afatgjate.
Kjo qasje aktuale diplomatike e diplomatëve të SHBA-së dhe UE-së në Ballkanin Përëndimorë cila duket të rëzultojë me këto kundër-efekte:
E para; Rrezikimin e stabilitetit në Ballkan e më gjërë; dhe
E dyta; Do të jetë fatalë për vëtë interesin e përgjithshëm euro-atlantik në Ballkan, për arsye se përkëdhelet Serbia dhe amnistohen gjithë dëmet e shkaktuara nga ajo dhe si aleat nuk mund të llogaritet fare i sigurtë, ndërsa që bëhet presion i padrejtë dhe njanshëm mbi aleatët e dëshmuar e besnik si ndaj Kosovës, prandaj kjo qasje e diplomatëve “lehtësues” mund të rezultojë me politikë të dështuar dhe shumë të dëmshme për ineresin e shteteve perëndimore në Ballkan.
Prandaj nëse sinqerisht dëshirohet të mbyllet kontesti absurd Serbi-Kosovë, nëvojitet një qasje shumë më ndryshe e diplomacisë amerikane dhe evropiane, që do të thotë shumë më balancuar (jo më çdo kusht presion i paarsyeshëm e i njënashëm vëtëm ndaj Kosovës), diplomaci që të marrë për bazë realtetin e krijuar para njëzët e katër viteve (çlirimin e Kosovës), të mos amnistohet askush për tragjeditë që u ka shkaktuar tjerëve pasi ai që nuk ndëshkohet i përsërit ato si dhe të mos ofrohën zgjidhje që nuk do të zgjidhnin asgjë, por do të hapnin konfliktë të reja e afatgjate, sepse diplomatët vijnë e shkojnë ndërsa pasojat nga zgjidhjët e padrejta e të imponuara mbeten sfida të përhërshme dhe gjenerojnë konflikte e fatkeqësi afatgjate për njerëzit.Vetëm marrëveshjet e drejta sjellin paqën drejtë dhe të qëndrueshme.
