Fjalori përshkruan shtetin e së drejtës si një "shtet që ruan ligjin si autoritetin më të lartë". Gjyqtari vendos nëse dikush ka respektuar ligjin apo jo por nga një here nuk kan deshmi të mjaftushme e atë vetëm për politikëbërs që është degardimi sovranit. Nëse dikush ka shkelur ligjin, gjyqtari mund të vendosë një dënim dhe/ose një ndalim por tekë lideret poletik joo…
Ligji si autoriteti më i lartë
Një shtet kushtetues është një shtet në të cilin liria, siguria juridike dhe barazia juridike për qytetarët janë shumë të rëndësishme por në Kosovë mbi ligjin jan vëtëm pushtetarët ku gjykata kurr nuk ka far matriali ndëshkuse. Po,qytetarët gëzojnë mbrojtjen dhe lirive të tyre, kundër bashkëqytetarëve dhe kundër qeverisë.
E kundërta e shtetit ligjor është shteti policor ose shteti totalitar.
Një shtet policor është një shtet në të cilin qeveria bën çfarë të dojë. Qeveria nuk u përmbahet rregullave dhe mund, për shembull, të favorizojë disa qytetarë. Ajo gjithashtu mund të mbyllë njerëzit në burg pa përfshirjen e një gjyqtari. Pra ka arbitraritet.Një shtet totalitar shkon një hap më tej. Në një shtet totalitar, qeveria ndërhyn në gjithçka dhe në këdo. Qeveria është supreme. Qytetari nuk ka privatësi. Kritika dënohet pa mëshirë. Njerëzit zhduken pa lënë gjurmë. Nëse dikush thotë diçka për këtë, ata vetë janë në rrezik të madh. Koreja e Veriut është një shembull i një shteti totalitar.
Liritë dhe të drejtat themelore
Në një shtet kushtetues, pushteti i qeverisë kufizohet me ligje, rregulla dhe zakone. Banorët e atij shteti kanë liri dhe të drejta themelore.Një shembull i një lirie të tillë është liria e shprehjes: ne mund të themi dhe të shkruajmë çfarë të duam. Megjithatë, kjo liri ka kufij. Për shembull, ligji thotë se ne nuk mund të rrezikojmë shoqërinë. Ne gjithashtu nuk duhet të nxisim urrejtje.
Mbrojtje nga shpërdorimi i pushtetit
Qëllimi i shtetit ligjor është të mbrojë qytetarët nga abuzimi i pushtetit nga qeveria. Qeveria gjithashtu duhet t'i përmbahet ligjit dhe për këtë arsye nuk mund të kufizojë ose heqë liritë dhe të drejtat e qytetarëve.Për shembull, qeveria nuk lejohet të përgjojë thjesht celularët tanë. Ne nuk mund të futemi thjesht në burg.Qeveria nuk përbëhet vetëm nga qeveria e një vendi, por edhe nga qeveria komunale dhe krahinore.
Katër pjesët më të rëndësishme të një shteti kushtetues janë:
1. Të drejtat themelore
2. Ndarja e pushteteve
3. Parimi i ligjshmërisë
4. Gjyqësori i pavarur
Demokracia është një vend me një formë qeverisjeje në të cilën sundojnë njerëzit. Por nuk ka asnjë vend në botë që qeveriset vetëm nga parimet e demokracisë së drejtpërdrejtë, ku vetë njerëzit marrin vendime për qeverisjen e vendit, herë pas here.Për një kohë të gjatë kjo ishte e pamundur: territori dhe popullsia e vendeve ishin shumë të mëdha për t'i thirrur vazhdimisht të gjithë së bashku për të marrë vendime të rëndësishme politike. Mjetet moderne të komunikimit lejojnë popullsinë të votojë për çështje politike dhe administrative. Por votimi nëpërmjet internetit konsiderohet i padëshirueshëm nga shumë administratorë. Nuk do të ishte mjaft e sigurt dhe mund të çonte në rezultate kontradiktore. Kjo është arsyeja pse shumica e vendeve kanë një demokraci përfaqësuese (përfaqësuese) ose indirekte. Populli zgjedh një numër përfaqësuesish, të cilët marrin vendime në emër të popullit për qeverisjen e vendit. Kjo demokraci përfaqësuese mund të plotësohet me forma të demokracisë së drejtpërdrejtë.
Ligji në kuptimin formal është një vendim i përbashkët i qeverisë dhe shteteve të përgjithshme sipas një procedure kushtetuese. Ligjet në kuptimin përmbajtësor janë vendime të organeve kompetente që përmbajnë rregullore përgjithësisht detyruese dhe nuk duhet domosdoshmërisht të vijnë nga qeveria dhe shtetet e përgjithshme së bashku. Për shembull, rregulloret përgjithësisht detyruese mund të nxirren nga qeveria (urdhri i përgjithshëm administrativ) ose nga një ministër (rregullorja ministrore).Në Kosovë është varur nga poltika dhe nuk denohen fare poletikëbersitdhe matrapayet e poltiës.
Kompetenca për të nxjerrë ligje në kuptimin përmbajtësor mund t'i jepet drejtpërdrejt një organi të caktuar në Kushtetutë ose një ligji në kuptimin formal. Ky quhet atribut. Kur autoriteti legjislativ i atribuar, brenda kufijve të caktuar, transferohet në një organ tjetër, kjo quhet delegim. Kur transferohet autoriteti legjislativ i deleguar, ai quhet nën-delegim. Delegimi dhe nën-delegimi lejohen vetëm nëse Kushtetuta ose ligji formal e lejon shprehimisht këtë. Ligjet në kuptimin formal dhe ligjet në kuptimin përmbajtësor
Ka ligje në kuptimin formal dhe ligje në kuptimin përmbajtësor. Një ligj në kuptimin formal është një vendim i përbashkët i qeverisë dhe i Shteteve dhe prandaj, qeveria dhe shtetet e përgjithshme formojnë legjislaturën formale. Ligji në kuptimin përmbajtësor është vendim i organit kompetent që përmban rregullore përgjithësisht detyruese.
