Udhëheqësit populistë dhe praktika autoritare në demokraci

Opinione

Udhëheqësit populistë dhe praktika autoritare në demokraci

Nga: Mr. Ali Hertica Më: 29 shkurt 2024 Në ora: 10:49
Ali Hertica

Vështirësia që ka shkenca politike në interpretimin e këtyre fenomeneve është për shkak të tre kufizimeve në të menduarit se çfarë është 'autoritare' ose 'autokratike'. Së pari, është një kategori e mbetur pa përkufizimin e vet: autokratike janë të gjitha regjimet që nuk organizojnë zgjedhje të lira dhe të ndershme. Së dyti, theksi vihet tek zgjedhjet, ndërkohë që si politologët ashtu edhe qytetarët e thjeshtë janë skeptikë për një marrëdhënie të drejtpërdrejtë ndërmjet të drejtës së votës dhe kontrollit real mbi vendimmarrjen politike. Kjo lidhet me problemin e tretë: supozimin se vendimmarrja politike – demokratike apo autoritare – bëhet ende në nivel shtetëror. Prandaj, ndikimi i proceseve të shumta të globalizimit në dekadat e fundit është injoruar.

Për të kuptuar se çfarë duhet të konsiderohet "autoritare" sot, na duhet një përkufizim i autoritarizmit që është thelbësor dhe dinamik në vend që të tregojë thjesht një mungesë ose mangësi; që fokusohet në sabotimin e proceseve të llogaridhënies në një kuptim të gjerë, jo vetëm në drejtësinë e zgjedhjeve; dhe e cila për rrjedhojë i jepet vetes edhe vlerësimit të proceseve politike brenda ose mbi shtetin, ose nëpër shtete të ndryshme. Një përkufizim që fokusohet në praktikat politike dhe jo në sistemet politike do të na mundësojë më mirë të kuptojmë tendencat autoritare në shekullin 21 dhe t'u përgjigjemi pyetjeve urgjente të shoqërisë.

Praktikat janë shkurtimisht 'modele veprimi që janë të ngulitura në kontekste të veçanta institucionale. Ato janë më shumë se sjellja e një individi, por më pak se një politikë. Duke menduar në terma praktikash, ne mund të studiojmë elementë të mundshëm autoritar në qeverisjen e Indisë, Brazilit apo Shteteve të Bashkuara pa e cilësuar të gjithë sistemin politik si 'autoritar'. Në të njëjtën kohë, nuk ka kuptim të mos zgjerohet kategoria e 'autoritarizmit' në atë mënyrë që të përfshijë çdo fenomen politik me ndikim negativ tek qytetarët. Diskriminimi, dhuna, korrupsioni dhe pabarazia mund të lidhen me praktikat autoritare, por nuk janë sinonime. Unë e përkufizoj një praktikë autoritare si "një model veprimi, i ngulitur në një kontekst institucional, që saboton përgjegjësinë ndaj njerëzve mbi të cilët një aktor politik kontrollon, ose ndaj përfaqësuesve të tyre, duke penguar aksesin e tyre në informacion ose duke shtypur zërin e tyre". Praktika të tilla, nga mashtrimi zgjedhor dhe burgosja e disidentëve te censura dhe propaganda, janë të zakonshme në regjimet autoritare, por ato nuk janë unike për ta.

Ka dy mënyra për të penguar aksesin në informacion, fshehtësia e paautorizuar dhe gënjeshtra. Sigurisht që politikanët zbukurojnë, shtrembërojnë dhe shmangin të vërtetën gjatë gjithë kohës, por një model i informacionit pengues shkon shumë më tej se një gënjeshtër e njëhershme ose një interpretim i caktuar i fakteve. Për shembull, gënjeshtra e Presidentit Trump se betimi i tij ishte inaugurimi më i ndjekur ndonjëherë nuk është pjesë e një modeli më të gjerë. Por pretendimet se miliona emigrantë të paligjshëm votuan në zgjedhjet presidenciale në SHBA janë një shembull i kësaj. Akuzat fillimisht u bënë gjatë fushatës zgjedhore dhe pas zgjedhjeve (pavarësisht fitores) u ringjallën vazhdimisht nga vetë Trumpi dhe zyrtarë të tjerë. Madje u krijua një komision, me nënpresidentin Mike Pence si kryetar, për të hetuar mashtrimin e supozuar. Kjo nismë, e bllokuar përfundimisht nga paditë dhe mungesa e bashkëpunimit nga shumica e shteteve, mund të ketë pasur qëllimin përfundimtar për të dekurajuar dhe komplikuar votimin nga qytetarët me prejardhje migrante. Shembulli tregon se si mund të lidhen sabotimi i proceseve të llogaridhënies përmes gënjeshtrave dhe sabotimi përmes shtypjes së votave. raktikat autoritare na mohojnë neve, 'popullit', informacionin dhe zërin. Megjithatë, ka edhe praktika që i privojnë individët dinjitetin dhe pavarësinë e tyre, por që zhvillohen në hapje të plotë. Kjo shpesh përfshin shkelje të të drejtave të minoriteteve, të miratuara ose të shikuara me indiferencë nga një pjesë e madhe e popullsisë. Unë këtë e quaj praktika anti-liberale.. Duket se ka mbështetje të konsiderueshme në Filipine për idenë se përdoruesit e drogës janë të rrezikshëm dhe nuk meritojnë mbrojtje ligjore. Prandaj, masakrat nuk mund të caktohen si 'autoritare': ato nuk bëhen në fshehtësi dhe nuk synojnë të mbyllin gojën e kritikëve të regjimit. Përkundrazi, është një manifestim ekstrem i një forme të caktuar populizmi, i cili kundërshton pluralizmin në emër të shumicës.

Praktikat anti-liberale nuk janë domosdoshmërisht më shqetësuese apo më pak serioze se praktikat autoritare, është një dallim analitik. Praktikat autoritare u lejojnë atyre që janë në pushtet të shmangin përgjegjësinë. Praktikat anti-liberale mund të shërbejnë për qëllime të ndryshme: ndonjëherë ato ndrydhin zërat e kritikëve, por mund të jenë edhe për realizimin e një projekti ideologjik, madje edhe për zbatimin e vullnetit të shumicës, kjo është një përpjekje autoritare për të mbyllur gojën e një kundërshtari popullor, madje edhe populist.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat