Që nga 10 dhjetori, serbët lokalë vendosën barrikada në veri të Kosovës, në shenjë pakënaqësie për arrestimin e ish-policit serb të Kosovës Dejan Pantiq.
Serbët bllokuan rrugët që çojnë drejt pikëkalimeve kufitare në Jarinjë dhe Bërnjak, që lidhin Kosovën dhe Serbinë, derisa dje me 27 dhjetor, autoritetet në Kosovë mbyllën edhe pikën kufitare të Merdares, pasi në anën serbe të kufirit, u vendosën barrikada.
Ndërsa, sot Gjykata Themelore në Prishtinë ka konfirmuar se ish-policit serb, Dejan Pantiq, i është ndryshuar masa e sigurisë. Pantiqi, që dyshohet se ka organizuar sulmin e 6 dhjetorit ndaj zyrtarëve të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, që ndodhej në paraburgim, tashmë i është ndryshuar masa e sigurisë në arrest shtëpiak.
Duke komentuar këto tensione mes Kosovës dhe Serbisë, ish-diplomati britanik në Bosnje e Hercegovinë Timothy Less, ka përmendur dy arsye pse nuk po hiqen barrikadat në veri të vendit.
Ai për gazetën “Bota sot”, ka thënë se Serbia nuk mund të arrijë formimin e Asociacionit me anë të negociatave dhe për këtë aryse po përdor presionin ndaj Kosovës dhe Perëndimit. E dyta arsye, sipas udhëheqësit të projektit “Studimet e Shpërbërjes” të Qendrës për Gjeopolitikë dhe Strategji në Universitetin e Cambridge, është se Perëndimi nuk do konfrontim me Serbinë.
“Barrikadat nuk po hiqen për dy arsye. E para, më e dukshme, është se Serbia nuk dëshiron t'i largojë ato, sepse ka arritur në përfundimin se nuk mund ta arrijë qëllimin e saj për të siguruar krijimin e Asociacionit të Komunave me shumicë serbe me anë të negociatave dhe për këtë arsye duhet të intensifikojë presionin ndaj Kosovës dhe Perëndimit, vendosjen e një ultimatumi - t'u jepet autonomi serbëve të Kosovës ose do të përballemi me ndarjen de facto të Kosovës dhe integrimin e veriut në Kosovë. E dyta është se shtetet perëndimore hezitojnë ta detyrojnë Serbinë të heqë barrikadat, pasi nuk duan të hyjnë në një konfrontim me Serbinë, gjë që nënkupton rreziqe serioze për veten e tyre – por edhe një shkelje të marrëdhënieve me Serbinë, një prishje në procesin e negociatave dhe rrezikun që Serbia të afrohet me Rusinë dhe Kinën. Në vend të kësaj, qeveritë perëndimore shpresojnë ta bindin Serbinë që të tërhiqet me mjete diplomatike, ndaj të cilave Serbia deri më tani është dëshmuar e papërfillshme”, ka thënë Less për gazetën.
Ai parasheh mundësinë e përshkallëzimit të situatës, megjithëse nuk përjashton skenarin që Qeveria e Albin Kurtit të tërhiqet përballë presionit të ndërkombëtarëve për themelimin e ASK-së.
“Ajo që do të ndodhë më pas mbetet për t'u përcaktuar, por mendoj se ka më shumë gjasa që gjërat tani të përshkallëzohen. Potencialisht, qeveria në Prishtinë do të tërhiqet përballë presionit të SHBA-ve dhe evropianëve dhe do të pranojë themelimin e Asociacionit të Komunave Serbe, por një veprim i tillë do të binte ndesh me gjithçka që z. Kurti ka argumentuar gjatë viteve të fundit, dhe nuk do të pranohej nga publiku”, ka thënë ish-diplomati, i cili, megjithatë ka theksuar se mund të ndodhë edhe tërheqja e Serbisë.
“Ndoshta Serbia mund të tërhiqet nën presionin ndërkombëtar, por përballet me pengesën që Serbia e sheh çështjen e autonomisë për serbët e Kosovës si ekzistenciale dhe është e lodhur duke bërë kompromise që e vonojnë pafundësisht këtë, ndërsa Kosova në dukje fiton luftën më të gjatë për të vendosur pavarësinë e saj”, është shprehur Less për “Bota sot”.
Në këto kushte, ai ka përmendur dy skenare: lënien e gjërave siç janë, apo heqjen e barrikadave me forcë nga Prishtina, që do të përshkallëzonte situatën me Serbinë, që do të vendoste ushtrinë në veri.
“Kjo lë dy skenarë të tjerë. Njëra është që çështjet të qëndrojnë ashtu siç janë, ose për një periudhë të kufizuar kohore ose në mënyrë më të përhershme pas presionit të Perëndimit ndaj Prishtinës që të mos hakmerret me forcë, por do të kishte pasoja të konsolidimit të ndarjes së Kosovës. Tjetra, pra, është se Prishtina ndërhyn për të hequr barrikadat me forcë, duke nënkuptuar një skenar përshkallëzimi, në të cilin Serbia vendos ushtrinë e saj në veri për të mbrojtur serbët. Ky do të përbënte një moment të së vërtetës jo vetëm për Kosovën, por për Ballkanin më gjerësisht, dhe do të ngrinte pyetje të thella për statusin e popullsisë serbe që jeton në Kosovën jugore dhe popullsisë shqiptare në Serbi, dhe për stabilitetin në Bosnje dhe Mal të Zi, ku serbët janë gjithnjë e më të shqetësuar”, ka shtuar Timothy Less.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar sot se koha e dhënë ndaj KFOR-it për largimin e barrikadave në veri po shteron me shpejtësi.
Në mbledhjen e Qeverisë së Kosovës, Kurti ka paralajmëruar se vendosja e barrikadave në veri është e paligjshme dhe se nuk do të tolerohet.
