Sot janë bërë një muaj që nga dita e sulmit terrorist në fshatin Banjskë të Zveçanit.
Një muaj pas sulmit terrorist në Banjskë të Zveçanit, situata atje është e qetë. Numri i policëve është zvogëluar dukshëm, ndërsa nëpër rrugë pothuajse nuk ka njerëz.
Veton Elshani, u.d. të drejtorit të policisë për rajonin e veriut, ka bërë të ditur se situata e sigurisë në Banjskë, por edhe në veri në përgjithësi, është e qetë, por delikate.
Sipas tij, policia është duke vazhduar punën sa i përket hetimeve që ndërlidhen me Banjskën, dhe kohë pas kohe pjesëtarët e policisë kanë arritur të gjejnë armë, gëzhoja, si dhe prova tjera.
‘Situata e sigurisë është e qetë, por delikate, duke marrë parasysh rastin që ka ndodhur më 24 shtator. Me siguri se ka shumë punë për të bërë sa i përket hetimeve në lidhje me rastin e Banjskës, dhe njësitet kompetente në kuadër të Drejtorisë së përgjithshme të Policisë janë duke vazhduar punën e tyre… Kohë pas kohe gjejmë armë, p.sh, dje kemi gjetur një zolë në një shtëpi aty afër, gëzhoja, gjejmë prova materiale, mirëpo ne konsiderojmë se e kemi pastruar atë terren në masë të madhe, mirëpo qytetarët duhet të vazhdojnë të kenë kujdes, sidomos ata të cilët nuk kanë hyrë nëpër shtëpitë e veta ose kur të kthehen me pas kujdes’, sqaroi nënkoloneli Elshani.
Në ditën që u bë një muaj që kur ndodhi sulmi terrorist, ku u vra polici Afrim Bunjaku dhe u plagosën disa të tjerë, profesori i njohur amerikan për Ballkanin në Universitetin Johns Hopkins, Daniel Serwer duke rikujtuar ngjarjen thotë për “Bota sot”, se Kosova ka parandaluar një tentativë kryengritje.
“Një provokim i dështuar terrorist. Një muaj më parë, policia e Kosovës parandaloi një tentativë kryengritjeje pranë një manastiri ortodoks serb Banjska, në pjesën veriore të vendit. Një raport hetimor preliminar prej 51 faqesh nga Republika e Kosovës tashmë po qarkullon në qeverinë amerikane. Këtu është përmbledhja ime plagjiaturë. Origjinali është më i mirë”, shprehet Serwer.
Sipas konkluzioneve të tij, sulmi terrorist përfshin shtetin serb që sipas zinxhirit komandues janë fajtorë ligjërisht dhe moralisht.
Ai shton se autorët mbrohen nga drejtësia në Beograd dhe ekziston rreziku i përsëritjes.
“Konkluzione së pari: Një grup paraushtarak prej rreth 80 kuadrosh të rekrutuar, të trajnuar dhe të caktuar posaçërisht për këtë qëllim kreu sulmin, me armë të rënda të siguruara nga Serbia.
Qëllimi i Beogradit ishte të nxiste një përgjigje të policisë së Kosovës ndaj të shtënave nga manastiri i Banjskës, që mund të përdorej për të justifikuar një ndërhyrje ushtarake serbe, gjoja për të shpëtuar qytetarët serbë të rrezikuar të Kosovës dhe pelegrinët nga Serbia.
Plani përfshinte sfidimin, kërcënimin dhe vrasjen e mundshme të anëtarëve të KFOR-it si dhe të policisë së Kosovës, të cilët humbën një oficer në një minë tokësore.
Zinxhiri komandues përfshinte shtetin serb, presidenti dhe strukturat e sigurisë së të cilit janë fajtorë ligjërisht dhe moralisht.
Dhjetëra autorë që u arratisën në Serbi tani mbrohen nga drejtësia nga Beogradi.
Ekziston rreziku i përsëritjes, siç dëshmohet nga qëndrimi i vazhdueshëm sulmues i forcave serbe të sigurisë që rrethojnë Kosovën, si dhe nga fushata intensive e propagandës pro pushtimit që vazhdon ende brenda Serbisë”, thekson profesori.
Duke folur rreth hetimeve, Serwer jep detaje.
“Disa detaje nga hetimi Forcat e Armatosura Serbe trajnuan autorët paraushtarakë gjatë një periudhe prej dy vjetësh në bazat e ushtrisë dhe Ministrisë së Brendshme. Humvee të dhuruara nga SHBA janë përdorur në trajnim. Autoritetet e Kosovës kanë kapur plane të detajuara bazuar në hartat e furnizuara nga ushtria për paraushtarakët për të hapur rrugët në Kosovë për armë dhe furnizime nga Serbia. Forcat speciale serbe dhe dronët hynë në Kosovë në prag të kryengritjes dhe ambulancat mjekësore transportuan armë në vend. Operacioni u drejtua nga Milan Radoicic, në atë kohë nënkryetar i partisë politike të sponsorizuar nga Beogradi në Kosovë, një bashkëpunëtor i ngushtë i zyrtarëve të sigurisë serbe dhe një aleat politik i presidentit Vuçiç. Paraushtarakët përdorën automjete të maskuara me etiketa të KFOR-it dhe targa false. Plani përfshinte tërheqjen e Policisë së Kosovës duke bllokuar rrugët, gjuajtjen e tyre nga manastiri i Banjskës dhe provokimin e një sulmi që do të shërbente si pretekst për ndërhyrjen ushtarake serbe. Paraushtarakët ishin të pajisur mirë me armë të nivelit ushtarak pothuajse tërësisht të prodhuara në Serbi. Këtu përfshiheshin 66 AK-47, 9 mitralozë, 6 pushkë snajper, 41 raketahedhës antitank, 2 granatahedhës automatike, 8 mina antitank dhe 122 granata dore, së bashku me municionin e duhur dhe mbi 350 njësi eksploziv. Ekziston dokumentacioni se disa nga këto armë janë furnizuar patjetër nga Serbia”, pohon Serwer.
Edhe pas 24 shtatorit, Serbia vazhdon të promovojë dhunën kundër Kosovës, thotë Serwer, gjersa shton se ambiciet për të krijuar "botën serbe", një kopje e zbehtë e "botës ruse" të Putinit që përfshin Ukrainën, janë të përhapura.
“Serbia vazhdon të promovojë dhunën kundër Kosovës Që nga 24 shtatori, Serbia ka vazhduar të kërcënojë Kosovën me dhunë. Ajo ka festuar paraushtarakët e përfshirë në komplotin e prishur dhe ka shpallur një ditë zie për tre terroristët që u vranë. Grafitet me vlerë të lartë të prodhimit në Serbi, duke përfshirë stadiumet e futbollit, dhe në katër komunat veriore të Kosovës me shumicë serbe, kanë promovuar idenë se forcat serbe së shpejti do të kthehen në Kosovë. Forcat e armatosura serbe janë ende në gatishmëri të lartë. Presidenti Vuçiq dhe mediat që ai kontrollon përdorin gjuhën e urrejtjes duke iu referuar Kosovës, liderëve të saj politikë dhe shqiptarëve në përgjithësi. Ambiciet për të krijuar "botën serbe", një kopje e zbehtë e "botës ruse" të Putinit që përfshin Ukrainën, janë të përhapura. Serbia ka rritur në mënyrë dramatike stërvitjet e saj ushtarake me Rusinë. Frikësimi i serbëve në veri të Kosovës nga Beogradi për të parandaluar bashkëpunimin me Prishtinën vazhdon, ashtu si edhe operacionet e fshehta kundër institucioneve të Kosovës”, shton profesori.
Tutje, sipas Serwer nuk ka filluar më 24 shtator dhe nuk do të mbarojë atëherë, sepse sipas tij mos ndërmarrja e veprimeve diplomatike kundër Beogradit do ta inkurajojnë Vuçiqin për përpjekjet e ardhshme.
“Nuk filloi më 24 shtator dhe nuk mbaroi atëherë. Ka pasur katër sulme të mëparshme në veri të Kosovës që nga dhjetori i vitit 2022. Të njëjtat njësi dhe disa nga i njëjti personel ishin të përfshirë, duke përfshirë sulmin ndaj trupave të KFOR-it në maj. Asnjë nga autorët nuk është kthyer në Kosovë për t'u përballur me akuzat. Ata janë të strehuar nga shteti serb dhe mbeten në dispozicion për të kryer operacione të dhunshme në të ardhmen. Deri më tani, nuk ka pasur asnjë veprim diplomatik të ndërmarrë kundër Beogradit as nga SHBA-ja dhe as nga BE-ja, e cila do ta inkurajojë Vuçiqin të vazhdojë përpjekjet e ardhshme destabilizuese për të justifikuar ndërhyrjen ushtarake serbe në Kosovë. Roli i saktë rus në komplotin e 24 shtatorit është ende i paqartë, por mbështetja ruse për përshkallëzimin e përpjekjeve serbe për të sfiduar vendosmërinë perëndimore në Ballkan është e dukshme. Rusët nuk do të kenë dështuar të vënë re mungesën e përgjigjes perëndimore. Moska dhe Beogradi do të shtojnë përpjekjet e tyre”, përfundon Serwer.
