E lindur në brigjet e bekuara të Rumanisë, Cristina Serghiescu është një lajmëtare e talentuar dhe e frymëzuar e botës lirike. Nëpërmjet vargjeve të saj të përpunuara në vëllimin “Mbi glinën e zemrës është verë”, ajo arriti të fitojë simpatinë dhe vlerësimin e lexuesve dhe admiruesve të saj nga ana e majtë dhe nga ana e djathtë e Prutit. Përgëzimi i saj për krijimin e vargjeve të ndjeshme dhe të thella në gjuhën amtare, është përgëzimi i një shpirti të pasionuar në fushën e arteve shpirtërore, një shpirt i parë dhe i hulumtuar me përpikëri dhe respekt, deri te Eminesku e këndej.
Poezia e saj ka për qëllim të shenjtë ta mbajë të pashuar flakën e gjallë të një fati të lashtë e të trazuar, që shpërthen duke shndritur, nga shungullimat e yjeve. E frymëzuar nga qenja e zanave tona, të bukura si lindja e diellit, Cristina Serghiescu është një poete përrallore dhe drithëruese që beson në yllin e dashurisë. Ajo është qënja e papërvuajture e shpirtit tonë. Nëpërmjet veprës së saj kulturore, ajo tregon një pikë të ndritur dhe të butë, si një Cantemir e kthyer nëpër Historisë Hieroglifike në një poezi, si një këngë që kërkon një Evropë mjeshtërore: „Pas ndjenjave të zjarrta,/ Të pamposhtur, shkelim në glinën e mendimeve,/ Thërrmojmë nën thembra fjalësh të thata,/ Mbi ato zemra të plota,/ Prehemi në gurë të ftohtë.../ Të zgjuar ndezim zjarrin e natyrës,/ Me prush vullneti memec,/ I vjedhim shkëndijat e dashurisë/ Dhe shiun e bardhë të besimit...”
Është mirë që poetesha nuk i anashkalon burimet! Si u ndal pikërisht këtu ku pranë nesh u bë poete! A do të jetë një udhëkryq? A do të jetë surprizë? A do të ketë diçka të dhënë që të na zgjedhë? Cristina Serghiescu është poetja që e trazon dëborën në gjuhën rumune. Ajo rindërton një rrugë të tërë, vetëm për t'i dhënë një përkufizim vargut të saj në gjuhën e Emineskut, që zbardh mrekullinë e gjuhës amtare. „Rrotulloj nga malet e natyrës/ Gurë të rrumbullakosura ideshë,/ Rris murin e verdhë të ndjenjës./ Mbi glinën e gjallë, nga vitet e mia.”
Poete e jashtëzakonshme e dashurisë, Cristina sjell një univers të veçantë në botën e poezisë rumune. Duke lexuar me dashuri dhe mirëkuptim poezitë e tij, do të kuptoni se ato kanë lindur nga dashuria dhe besimi. Autorja e këtyre vargjeve, shpirt fisnik dhe i urtë, shkruan poezinë më të shenjtë e më të dashur të jetës: atë që vjen nga Zoti dhe që sjell me vete dritën e së vërtetës: „Sa e rrumbullakët është dashuria,/ Nëpër lule manushaqe që pëshpëritin,/ Nga gjethet këndon lajthitja,/ Të dridhurat digjen në prushin e vërtetë.”
Nëpërmjet ndjeshmërisë së saj poetike, Cristina Serghiescu di ta vendosë shpirtin tonë në aromën e borzilokut dhe luleshtrydheve, si në parajsën e lumturisë së çuditshme: „Mbështillemi në qetësinë e agimit,/ Ngjyrat pëshpëritëse na kënaqin,/ E fshehim prush perëndimi në grusht,/ Të dridhura i japim kur këndojnë zemrat.” Dhe më tej, pra, më afër: „Dimë të pushojmë në tempujt e kohës,/ Mbledhim retë e buta të dashurisë,/ Në sytë e gjakosur nga stina,/ Shkrihemi me lotin e ndjenjës.”
Për poezinë nuk mjafton “shkenca”, duhet edhe intuita, ëndrra, imagjinata, kultura dhe shpirti. Vargjet e Cristinës kanë shijen e mjaltit të spiritualitetit autokton. Në tekstet e saja të dashurisë, ajo është fantastike dhe magjepsëse. Por jo vetëm kaq. Në poezinë e kësaj vuajtëseje të bukur do të zbulosh atë erosin hyjnor të gjuhës, që ia kalon dashurisë tokësore dhe u takon vetëm poetëve të vërtetë: „E mbështjellim veten me qetësinë e lindjes së diellit,/ Ngjyrat pëshpëritëse na kënaqin,/ Ne në grusht e fshehim prushin e muzgut,/ Të dridhura frytojmë kur këndojnë zemrat.”
Kushdo që kalon nëpër tekstet e saj, kupton se ajo shkruan relativisht lehtë. Vargu i saj rrjedh natyrshëm dhe i frymëzuar. Poezia nuk mund të pushtohet. Ajo kërkon të adhurohet dhe të shërbehet. Poezia është perëndeshë e madhe. A ka gjë më të bukur se të jesh zëdhënës i buzëqeshjes dhe ëndrrave të zemrave të fëmijëve? Tekstet e Cristinës më kujtojnë të tjerët për të cilët më intereson shumë dhe që i krahasoj me një krijim të poetit të madh romantik Mikhail Lermontov: „Valë vale gjithmonë pas valësh,/ Kumbon deti i heshtur/ Radha e njerëzve që ndjekin./ Vala lirisht nën diell vrapon,/ I lirë dhe i ftohtë përgjithmonë.”
Poezia e Cristina Serghiescu është një poezi reflektuese, relativisht e frymëzuar, një poezi me emocione, ide dhe vizione të gjalla. Është shumë origjinale dhe shumë interesante, në raport me psikologjinë e krijimit dhe në raport me dinamikën tekstuale, ky funksion i dyfishtë i identitetit, që plotëson, në mënyrë lirike dhe ideatike, estetike dhe artistike, programin dhe përpjekjet e mëparshme. Është përfundimi i një ligjërimi poetik si dhe i një ekzistence të kaluar, në mënyrë diskrete, në kufirin midis humnerës së brendshme dhe të jashtme: „Sa koprrace është një copëz nate,/ Kur zjarri i shpirtit qan,/ Mbi shkëndijat e papjekura të mendimit,/ Shiu i hidhur e anashkalon.”
Vetja empirike përballet me botën e dijes sensitive, në përmasat e saj ekstreme: qiellin, detin, shkretëtirën, yjet (pafundësia hapësinore), përballet me pamëshirshmërinë e kohës së pamatshme, kalueshmërinë e kohëzgjatjes personale, si dhe të gjithë gamën e ndjenjave dhe mendimeve përgjithësisht njerëzore: habia, lajthitja, përjetimi i natyrës sublime, tërmeti para thellësive, melankolia e fjalëve, metamorfoza e dashurisë, ankthi, dëshpërimi, dorëheqja, dashuria e pasigurt, mashtruese. Lidhja midis botës së shqisave dhe botës së imagjinatës, meditimit dhe shpirtit sigurohet nga një entitet thellësisht simbolik: „Retë e iluzionit kalojnë mbi qiellin e ëndrrave gri,/ Bluja trazon në luginat e shkreta të mendimit,/ Mungon. ngjyrat vërshojnë nga sytë që presin,/ shkruan koprraci brumë, mbi argjilën e ndjenjave.” Ajo që thashë dikurë, vlen të përsëritet: Cristina Serghiescu nuk është poetja e habisë apo e heshtjes. Ajo është poetja e lumturisë, një engjëll i adhuruar dhe një dhuratë hyjnore me një buzëqeshje të hijshme.
