Dhuntia magjike e fjalëve dhe magjia e atdheut mitik

Kultura

Dhuntia magjike e fjalëve dhe magjia e atdheut mitik

Nga: Baki Ymeri Më: 15 mars 2024 Në ora: 01:00
Kopertina

Remzi Basha shquhet përmes një asimilimi të përsosur të kësaj gjuhe në të cilën shkruan një poezi të ndjeshme, të rrjedhshme, me infleksione popullore të një hijeshie të rrallë. Libri i tij është një vëllim me poezi dashurie që buron nga një shpirt i zjarrtë e i vrullshëm, i joshur nga butësia e femrës, i kapshëm nga magjia e saj, por edhe i rrëmbyer nga bukuria e natyrës që mban jehonat e një historie të gërshetuar me elemente pitoreske dhe romantike. Dardania, ish/provincë iliriane e banuar në lashtësi me dardanë (Kosova e sotme), konfigurohet si një hapsirë e mbrujtur me një shenjtëri të veçantë, të cilën poeti e pikturon dhe konzervon nën aspektin e një lirizmi të dridhshëm. Magjia e poezisë së Poetit të Dashurisë na vjen si një dhunti e veçantë e shprehjes me një çiltërsi të hijshme, të hapur e transparente. Vargjet kanë një erotizëm plot shend e verë. Shëmbëlltyrat e një ndjeshmërie të mëndafshtë hiperbolizojnë objektin e dashurisë që zgjon admirimin e një mrekullie të veçantë.

Dashuria e Poetit të Dashurisë është gjenerator i energjive të mbara: ,,E dashur,/ Eja të bëhemi fqinjët e dritës!/ Ti as që e di/ Se përballë teje/ Gjenden rafte/ Bibliotekash të ndritura./ Eja! Të pëshpërita,/ Hapi këto libra të lashta/ Dhe lermë/ Të ta përkëdhel trofenë!‘‘ (Fqinjët e dritës). Vërehet këtu një infuzion i çliruar elementesh folklorike që vijnë nga një lashtësi fabulative, nga përrallat e kulturës popullore, nga një e shkuar heroike e përjetësuar në kujtesën afektive, përzjerja e së cilës e pronëson artin poetik të krijuesit: ,,E tejkaloj vetveten duke ecur./ Duke marrë frymë dëgjoj/ Një tringëllimë yjesh/ Që më rrah në tëmtha/ Dhe zgjohem duke murmuruar:/ Jemi vëllezër/ Që nga kohët antike:/ Përherë të mashtruar,/ Të plaçkitur e të plagosur./ Nënat tona ditë për ditë/ Përpilojnë një fjalor trako-tragjik/ Me barëra mjekuese/ Derisa unë/ Flas me vetveten/ Për demokracinë e erërave,/ Për prita armike/ Dhe kështjella të fundosura.‘‘ (Ars poetica).

Biografia e autorit është gurrë e poezisë së tij, burim i një autenticiteti që thellësohet sipas përmasave të njohjes, të vetëdijësimit të rrënjëve: ,,Sa herë që gruaja duke psherëtirë/ E shprehte në gjuhën amtare një mall/ Arnauti i saj i thoshte: Në gjuhën tënde më ka kapluar malli/ A po dëgjon: Të dua në gjuhën tënde!‘‘. Remzi Basha konsiderohet si njëri ndër përfaqësuesit më të rëndësishëm të poezisë shqipe në trojet Diasporës. Në vargjet e tij ekziston një ndjenjë e rëndësishme dhe permanente e shpresës, e besimit në zemërgjerësinë njerëzore, në dashurinë që mund ta mundë vetminë, ahmarrjen, xhelozinë, urrejtjen. ,,Ti je zemra ime e zhuritur/ Në një kohë shqetësimesh të mëdha/ / Ti je dhembja ime/ Kur fryjnë erërat/ Dhe papritur ndërron moti// Një ditë do të kthehesh/ Kur zëri thërret/ T’i shtrish duart anëdeteve// E të thuash/ Pritmë pak muzë e largët/ Pritmë pak‘‘ (Pritmë pak). Një poezi delikate dhe e fuqishme në të njëjtën kohë që reflekton botën e përbujshme të një populli të përvuajtur, përmes ndërgjegjes së tij më të lartë.

stilesh të ndryshme, poezitë e tij mbajnë shenjën e modernitetit, duke trajtuar tema madhore: dashuria, vdekja, liria, në pjesën dërmuese të tyre duke u ndjerë jehonat e një të shkuare të përbujshme. Shumica sosh kanë një tingull të frustruar dhe reflektojnë elemente karakteristike të një zone të magjepsur përnga historia e saj. Fjala është për Kosovën e ndodhur ndërmjet Shqipërisë dhe Luginës së Timokut, e pushtuar përgjatë viteve, rradhë pas rradhe, nga romakët, turqit, nga serbët, ndërsa sot e ndodhur nën proteksionin ndërkombëtar të OKB, NATO, UNMIK. Hijeshia e vargjeve të Remziut gërshetohet me romantizmin dhe heroizmin e një populli për të cilin Jorga pohonte se është ,,kushëri gjaku‘‘ me rumunët, ndërsa B. P. Hashdeu thoshte se janë ,,vëllezërit tanë‘‘ të të njëjtit gjak.

Krijimitaria e Remzi Bashës sintetizon disa nga vetitë më të rëndësishme të poezisë kosovare. Në veprat e tij janë prezente kujtime nga historia e popullit shqiptar, por edhe elemente nga jeta e përditshme, të transfiguruara me shije të hollë e me magji, duke e konstituuar madje bërthamën e artë të poezisë. Nuk mungon njëfarë doze e patetizmit që vjen për kolorizimin personal të vargjeve që flasin për dashuri, për miqësi. Përfytyrimet kanë atë kthjelltësi që vjen nga një shprehje e hijshme, nga një tundim joshës që përpëlitet në shtjellën e përshtypjeve dhe përfytyrimeve orteku i të cilave nganjëherë filtrohet në një krijesë e cila fillimisht duket e çuditshme, paradoksale dhe stimulative. Poezitë e tij përpiqen të përfshijnë esencën e botës në forma të koncentruara, nganjëherë deri në hermetizëm, prej këtu njëfarë ngarkese magjike e fjalëve që mbështeten mbi intuitën dhe mbi disponimin e resceptorit.

VEPRAT E REMZI BASHËS

1. Zëri i Atdheut

2. Fire in My Hands,

3. Zëri i Kosovës

4. Ringjallja e Atdheut

5. Nusja nga Çamëria

6. (Dy)Ademat

7. Në tokën amë

8. Zjarr në duart e mia

9. Testamenti i dashurisë

10. Gëzimi i ëndrrave

11. Trimat e Dardanisë

12.Merrmë me vete

13. Drita e dashurisë

14. Gjeografia e atdheut

dhe alfabeti i atdhedashurisë

15. Poezi bashkëkohore shqipe

16. Mbretëria e dashurisë

17. Fuqia e dashurisë

18. Bota e bekuar e dashurisë

19. Fuqia mgjike e dashurisë

20. Pranvera e dashurisë

21. Parajsa e dashurisë

22. Shpirtluanesha e Dardanisë

23. Perandoria e dashurisë

24. Porta e lumturisë

25. Me ty vjen pranvera

26. Vetëm për ty jetoj

27. Afërdita ime

28. Shpirti im i shenjtë

29. Ti je mrekullia ime

30. Dallgët e dashurisë

31. Lumturi hyjnore

32. Delta e dashurisë

33. Shtrati i dashurisë

34. Zjarri i dashurisë

35. Mosha e artë e dashurisë

36. Nuset e fjalës

37. Shija e dashurisë

38. Zanat e dashurisë

39. Nektari i dashurisë

40. Dallgët e dashurisë

41. Mjalti i buzëve tua

42. Lumturia

43. Remzi Basha për Nehat Jahiun

44. Perëndesha e dashurisë

45. Zemërzana a dashurisë

46. Stina e Dashurisë

47. Perlat e Shpirtit

48. Lugina e lumturisë

49. Mrekullia e dashurisë

50. Energjia e dashurisë

51. Në prehërin e kujtimeve

52. Nuk është vonë për dashuri

53. Për tepër e ëmbël

54. Zjarr i shenjtë

55. Tërmet erotik

56. Bukuri e bekuar

57. Loçka e lezetshme

58. Parfum i përmallimit të shenjtë

59. Shija e ëmbël e dashurisë

60. Dëshirat e dashurisë

61. Ti je shpirti im

62. Parfum i përmallimit të shenjtë

63. Dashuri e lëngshme

64. Me shpirtin në buzë

65. Dashuri e përjetshme

66. Zana e zemrës sime

67. Në mbretërinë e ëndrrave

68. Meditime erotike

69. Dashuri e pakufishme

70. Dashuri e përflakur

71. Buzëqeshje magjike

72. Lulet e kujtimit

73. Dashuri e përjetshme

74. Eja në mesnatë

75. Dashuria e parë

76. Oqeani i dashurisë

77. Zemërzana e dashurisë

79. Dashuri magjike

79. Në prehërin e buzëqeshjes sate

80. Ti je shpëtimtarja ime

81. Zana e dashurisë sime

82. Mrekullia ime e lezetshme

83. Hëna më shikon duke buzëqeshur

84. Prej teje nuk mund të hkëputem

85. Loçka e lëngshme

86. Gjiloçka e lalës

87. Bukuroshja ime

88. Loçka ime e lezetshme

89.Dashuri magjike

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat