Bjellorusia ka nisur stërvitjet ushtarake pranë kufirit polak dhe lituanez, duke rritur tensionet në një nivel, që nuk ishte parë ndonjëherë. Shqetësimet janë rritur në Perëndim që kur presidenti i vendit, Aleksandër Lukashenko pranoi të pranonte mercenarët e Wagner-it të dëbuar nga Rusia pas rebelimit të tyre jetëshkurtër dhe Polonia paralajmëroi për kërcënimin e paraqitur nga luftëtarët "jashtëzakonisht të rrezikshëm".
Në përgjigje të fluksit të luftëtarëve Wagner, Lituania, Letonia dhe Polonia kanë rritur masat e sigurisë kufitare, nga frika e ndonjë pakti mes Lukashenkos dhe Yevgeny Prigozhin, të dy “këlysha” të presidentit rus, Vladimir Putin.
Alarm në Poloni
Drejtuesit e qeverisë në Varshavë, në marrëveshje me forcat e armatosura, miratuan lëvizjen e rreth 10,000 trupave në kufirin me Bjellorusinë. Ky është një përshkallëzim në krahasim me atë që u vendos një ditë më parë, kur Polonia kishte dekretuar lëvizjen e 2 mijë ushtarëve në përgjigje të një kërkese për më shumë personel nga Agjencia e Rojës Kufitare, e cila kishte frikë nga perspektiva e një krize migracioni të krijuar nga Aleksandër Lukashenko dhe qeveria e Minskut në kufirin me Poloninë.
Qeveria në Varshavë dha alarmin pasi rreth një javë më parë, luftëtarët Wagner u vendosën drejt Suwalki, një korridor strategjik që lidh Bjellorusinë me enklavën ruse të Kaliningradit në Detin Baltik. Ai korridor i Akilit është thembra e NATO-s, sepse nëse rusët e marrin atë, shtetet baltike do të shkëputen nga pjesa tjetër e Aleancës së Atlantikut të Veriut. Disa ditë pas vendosjes së avionëve Wagner pranë korridorit, dy helikopterë ushtarakë bjellorusë që kryenin stërvitje pranë kufirit kaluan në hapësirën ajrore polake.
Rreziku nga Wagner
Udhëheqësi bjellorus dhe vasal i Putinit, Aleksandër Lukashenko ka theksuar vazhdimisht se ai nuk do të shkojë në luftë nëse Ukraina nuk sulmon Bjellorusinë.
Megjithatë, megjithëse Lukashenko deri më tani ka qenë relativisht i suksesshëm në shmangien e përfshirjes në një konflikt në shkallë të gjerë nga Putin, ai tani ka mercenarë rusë brenda kufijve të tij. Ish-diplomati bjellorus Valery Kavaleuski beson se pritja e forcave të Wagnerit iu imponua Lukashenkos. "Wagner përbën një kërcënim për Ukrainën, kufijtë e NATO-s dhe shoqërinë bjelloruse, madje edhe për vetë Lukashenkon. Rreziku që ata paraqesin është i madh nga të gjitha anët", tha Kavaleuski për të përditshmen izraelite “Israel Hayom”. Ndërsa presidenti rus lejoi ekzistencën e grupeve ushtarake gjysmë-private si Wagner për shumë vite, Lukashenko nuk lejoi që asnjë qendër alternative e pushtetit të armatosur të shfaqej në vend. Analisti politik bjellorus dhe studiuesi në Fondacionin Carnegie, Artyom Shraibman, thekson se nuk ka gjasa që autokrati bjellorus t'i besojë vërtet grupit të mercenarëve që u përpoqën të rebelohen në Rusi.
“Bomba e emigrantëve”
Aktualisht nuk ka asnjë shenjë se Grupi Wagner po planifikon një sulm ndaj Polonisë ose për marrjen e një korridori strategjik, pasi i mungojnë armët dhe fuqia njerëzore për ta bërë këtë. Megjithatë, incidentet e lartpërmendura, si dhe fakti që Putini ka vendosur armë bërthamore taktike në territorin e Bjellorusisë, tregojnë se Putini po përdor ish-shtetin sovjetik për të destabilizuar aleatët e Ukrainës. Putin teston reagimin e NATO-s me provokime dhe përpiqet ta tërheqë aleancën në konflikte. NATO deri më tani ka reaguar “butësisht” ndaj provokimeve, të cilat mund të jenë në dobi të Rusisë. Megjithatë, analistja Olga Kurnosova për Freedom TV ukrainas thekson se prania e mercenarëve të Wagner dhe ushtarëve bjellorusë në kufi mund të përdoren për provokime, për shembull me refugjatët.
Kujtojmë krizën e refugjatëve të vitit 2021, kur Lukashenko solli refugjatë nga Lindja e Mesme për të krijuar tension në kufirin polak. “Nën maskën e refugjatëve dhe vagneritëve, mund të të nisë aksionin e një grupi për të kryer disa provokime. Gjithashtu është e mundur të bëhet diçka në vetë Bjellorusi, për shembull, që mercenarët të maskohen nën një flamur të rremë”, thekson Kurnosova.
