Një hetim i BBC-së ka zbuluar prova të reja në lidhje me marrëveshjet korruptive që bënë pasurinë e Roman Abramovich.
Pronari i Chelsea fitoi miliarda pasi bleu një kompani nafte nga qeveria ruse në një ankand të manipuluar në vitin 1995.
Abramovich pagoi rreth 250 milionë dollarë për Sibneft, përpara se t'ia shiste qeverisë ruse për 13 miliardë dollarë në vitin 2005.
Avokatët e tij thonë se nuk ka asnjë bazë për të pretenduar se ai ka grumbulluar pasuri shumë të konsiderueshme përmes kriminalitetit.
Miliarderi rus u sanksionua nga qeveria britanike javën e kaluar për shkak të lidhjeve të tij me presidentin rus Vladimir Putin.
Asetet e zotit Abramovich janë ngrirë dhe ai është diskualifikuar si drejtor i klubit të futbollit Chelsea.
Miliarderi rus ka pranuar tashmë në një gjykatë në Britaninë e Madhe se ai ka bërë pagesa korruptive për të ndihmuar në largimin e marrëveshjes Sibneft.
Ai u padit në Londër nga ish-bashkëpunëtori i tij i biznesit Boris Berezovsky në vitin 2012.
Abramovich fitoi rastin, por ai përshkroi në gjykatë se si ankandi origjinal i Sibneft ishte manipuluar në favor të tij dhe se si ai i dha Berezovsky-t 10 milionë dollarë për të paguar një zyrtar të Kremlinit.
BBC Panorama ka siguruar një dokument që mendohet se është nxjerrë kontrabandë jashtë Rusisë.
Informacioni iu dha programit nga një burim konfidencial, i cili thotë se ishte kopjuar fshehurazi nga dosjet e mbajtura për Abramovich nga agjencitë ruse të zbatimit të ligjit.
BBC nuk mund ta verifikojë këtë, por kontrollet me burime të tjera në Rusi kanë mbështetur shumë nga detajet në dokumentin prej pesë faqesh.
Dokumenti thotë se qeveria ruse u mashtrua për 2.7 miliardë dollarë në marrëveshjen e Sibneft - një pretendim i mbështetur nga një hetim parlamentar rus i vitit 1997. Dokumenti thotë gjithashtu se autoritetet ruse donin të akuzonin Abramovich për mashtrim.
Aty thuhet: "Hetuesit e Departamentit të Krimeve Ekonomike arritën në përfundimin se nëse Abramovich mund të sillej në gjyq, ai do të ishte përballur me akuza për mashtrim... nga një grup i organizuar kriminal."
BBC Panorama gjurmoi ish-kryeprokurorin rus, i cili hetoi marrëveshjen në vitet 1990. Yuri Skuratov nuk dinte për dokumentin sekret, por ai konfirmoi në mënyrë të pavarur shumë nga detajet në lidhje me shitjen e Sibneft.
"Në thelb, ishte një skemë mashtruese, ku ata që morën pjesë në privatizim formuan një grup kriminal që lejoi Abramovich dhe Berezovsky të mashtronin qeverinë dhe të mos paguanin paratë që kjo kompani vlente me të vërtetë," tha për BBC, Skuratov.
Dokumenti sugjeron gjithashtu se Abramovich mbrohej nga ish-presidenti rus Boris Yeltsin.
Ai thotë se dosjet e zbatimit të ligjit për Abramovich u zhvendosën në Kremlin dhe se një hetim nga Skuratov u ndal nga presidenti.
Dokumenti thotë: "Skuratov po përgatiste një çështje penale për konfiskimin e Sibneft-it në bazë të hetimit të privatizimit të tij. Hetimi u ndal nga presidenti Yeltsin... Skuratov u shkarkua nga detyra."
Skuratov u shkarkua pas publikimit të një kasete seksuale në 1999. Ai thotë se ishte një thurje për të diskredituar atë dhe hetimin e tij.
"E gjithë kjo ishte padyshim politike, sepse në hetimet e mia u afrova shumë me familjen e Boris Yeltsin, duke përfshirë këtë hetim të privatizimit të Sibneft,"tha ai.
Abramovich mbeti në rrethin e brendshëm të Kremlinit kur Vladimir Putin erdhi në pushtet në vitin 2000.
Dokumenti përmban detaje të një ankandi tjetër të manipuluar dy vjet më vonë, që përfshin një kompani ruse të naftës të quajtur Slavneft.
Abramovich formoi një partneritet me një firmë tjetër për të blerë Slavneft, por një kompani rivale kineze po planifikonte të ofronte pothuajse dy herë më shumë.
Shumë njerëz të fuqishëm - nga Kremlini në parlamentin rus - do të humbnin nëse kinezët do të fitonin ankandin.
Dokumenti thotë se një anëtar i delegacionit kinez u rrëmbye kur ata mbërritën në Moskë për ankand.
“CNPC, kompania kineze, një konkurrente shumë e fortë, u desh të tërhiqej nga ankandi pasi një nga përfaqësuesit e saj u rrëmbye pas mbërritjes në aeroportin e Moskës dhe u lirua vetëm pasi kompania deklaroi tërheqjen e saj”.
Historia e rrëmbimit mbështetet nga burime të pavarura që nuk dinin për dokumentin.
Vladimir Milov ishte zëvendësministër i energjisë i Rusisë në prag të shitjes së Slavneft. Ai nuk komentoi historinë e rrëmbimit, por tha se figura të larta politike kishin vendosur tashmë që partneriteti i zotit Abramovich do të fitonte ankandin.
"Unë thashë, shiko, kinezët duan të hyjnë dhe duan të paguajnë një çmim shumë më të madh. Ata thonë se nuk ka rëndësi, hesht, nuk është puna jote. Tashmë është vendosure. Slavneft shkon në Abramovich, çmimi është dakorduar. Kinezët do të tërhiqen disi”.
Nuk ka asnjë sugjerim që Abramovich dinte ndonjë gjë në lidhje me komplotin e rrëmbimit, apo kishte ndonjë rol në të.
Avokatët e tij i thanë BBC-së se pretendimi i rrëmbimit "është krejtësisht i pabazuar" dhe ai "nuk ka njohuri për një incident të tillë".
Fraksione të ndryshme kishin luftuar për kontrollin e Slavneft dhe kishte një kundërshtim të gjerë ndaj ofertës kineze.
Cilado qoftë arsyeja e tërheqjes kineze, partneriteti i Abramovich kishte të vetmen ofertë të mbetur në tryezë dhe ata blenë Slavneft me një çmim të ulët.
Avokatët e Abramovich thonë se akuzat për korrupsion në marrëveshjet Slavneft dhe Sibneft janë të rreme dhe ai mohon se ishte i mbrojtur nga Yeltsin.
