Drejtori i Programit për Paqen dhe të Drejtat në Universitetin Columbia, David Phillips, e ka cilësuar si zhvillim pozitiv, arritjen e marrëveshjes për lëvizjen e lirë, mes Kosovës dhe Serbisë.
Ai ka thënë se është e arsyeshme që Serbia të pranojë heqjen e dokumenteve të hyrjes/daljes për mbajtësit e ID-së së Kosovës dhe anasjelltas.
“Marrëveshja për kartat e identifikimit është një zhvillim pozitiv, duke shpërndarë tensione që mund të përshkallëzohen dhe të çonin në dhunë. Është e arsyeshme që Serbia duhet të pranojë të heqë dokumentet e hyrjes/daljes për mbajtësit e ID-së së Kosovës dhe Kosova duhet të pranojë që të mos i prezantojë ato për mbajtësit e ID-së serbe. Liria e udhëtimit është një parim evropian i sanksionuar në marrëveshjen e Shengenit dhe tani i zbatueshëm për qytetarët e Kosovës dhe Serbisë”, ka thënë thënë Phillips për “Bota sot”.
Sipas tij, marrëveshja e arritur dy ditë më parë, ka implikime të gjera.
“Marrëveshja është e vlefshme në pamjen e saj. Ai gjithashtu ka implikime më të gjera, duke mbështetur parimin e reciprocitetit dhe duke avancuar marrëveshjen e mëparshme për lirinë e lëvizjes”, është shprehur ish-diplomati amerikan.
Ai e ka vlerësuar si katastrofë takimin mes kryeministrit të Kosovës Albin Kurti dhe presidentit serb Aleksandar Vuçiq, që u mbajt me 18 gusht në Bruksel. Sipas tij, ndërhyrja e SHBA-së ishte thelbësore për arritjen e marrëveshjes së fundit mes të dyja vendeve.
“Takimi i Brukselit më 18 gusht ishte një katastrofë. Kjo marrëveshje për kartat e identifikimit tregon rolin kritik të diplomacisë amerikane në menaxhimin e tensioneve. BE-ja meriton kredi, por ndërhyrja diplomatike e SHBA-së ishte thelbësore për të arritur një marrëveshje dhe për të parandaluar përshkallëzimin e dhunës, veçanërisht në dritën e agresionit rus kundër Ukrainës dhe lidhjeve të ngushta të Serbisë me Rusinë”, ka theksuar më tej ish-zyrtari i Departamentit të Shtetit.
Ndërsa, tani sipas Phillips, Qeveria e Kosovës duhet të ecë përpara me formimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë serbe, pa kompetenca ekzekutive. Ai ka theksuar se ASK-ja do të jetë pjesë e një procesi që çon në njohjen e plotë dhe përfundimtare të Kosovës nga Serbia.
“Diplomacia amerikane mund të thyejë bllokimin siç tregohet nga marrëveshja e fundit për dokumentet e identitetit. Angazhimi i vazhdueshëm i SHBA-së duhet të fokusohet në çështje të tjera si Asociacioni. Qeveria e Kosovës paraprakisht është pajtuar me ASK-në. Tani ajo duhet të ecë përpara duke përcaktuar ASK-në pa kompetenca ekzekutive, por me përgjegjësi për çështjet lokale si mjedisi, strehimi dhe kujdesi shëndetësor, të cilat mund të ndërmerren në përputhje me ligjet e Kosovës për pushtetin lokal. ASK-ja duhet të jetë pjesë e një procesi që çon në njohjen e plotë dhe përfundimtare të Kosovës nga Serbia”, ka shtuar për “Bota sot” David Phillips./Botasot
