E “zbulon” njohësi i Politikave Ballkanike: Ja me çka ndërkombëtarët këmbëngulin ta injorojnë kryengritjen terroriste të 24 shtatorit

Politika

E “zbulon” njohësi i Politikave Ballkanike: Ja me çka ndërkombëtarët këmbëngulin ta injorojnë kryengritjen terroriste të 24 shtatorit

Nga: Naile Ejupi Më: 13 tetor 2023 Në ora: 14:07
Profesori i njohur amerikan për Ballkanin në Universitetin Jhns Hopkins, Daniel Serwer

Sulmi terrorist i 24 shtatorit nuk i ka “larguar” ndërkombëtarët që të vazhdojnë të kërkojnë asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Joseph Pandur, Këshilltar Politik i Përfaqësuesit Special të Bashkimit Evropian për bisedimet Kosovë -Serbi ka deklaruar të enjten në Beograd se ajo që duhet të bëjnë palët tani është implementimi i marrëveshjes së Ohrit.

Fillimisht, ka thënë ai, është Prishtina ajo që duhet ta themelojë Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe ndërsa Serbia duhet të zbatojë ato që është zotuar në Ohër.

“Ajo që na duhet së pari nga palët, veçmas nga Prishtina është themelimi i Asociacionit të Komunave me Shumicë serbe dhe paralelisht me këtë presim nga Serbia që të zbatojë ato që është arritur në Ohër, paralelisht me procesin e themelimit të Asociacionit” ka theksuar ai.

Disa ditë më parë kërkesë urgjente për formim të asociacionin ka bërë edhe ambasadori amerikan në Prishtinë, Jeffrey Hovenier.

Në një intervistë me prestiogjiozen ndërkombëtare “Bloomberg”, Hovenier ka thënë se formimi i Asociacionit të Komunave me shumicë Serbe është një kërkesë e kahmotshme e ShBA-ve.

Ai tha se komuniteti serb në Kosovë “ka një numër shqetësimesh dhe Asociacionin e shohin si një mënyrë që ndihmon në adresimin e atyre kërkesave”.

Megjithatë, Hovenier theksoi se një Asociacion i tillë nuk duhet të përmbajë kompetenca ekzekutive dhe “duhet të ketë kufizime, sepse ne besojmë se pa këto kufizime mund të bëhet diçka problematike ose burim destabiliteti”.

Ndërsa, njohësi i Politikave Ballkanike dhe profesori në Universitetin Johns Hopkins, thotë se këmbëngulja për të injoruar kryengritjen terroriste të 24 shtatorit lidhet me kërkesën për formimin e menjëherëshëm të Asociacionit.

Sipas tij, pavarësisht luftërave që janë duke shpërthyer, Kosova si dhe Bosnja e Hercegovina ende meritojnë vëmendje.

“Është e vështirë të shkruash për Ballkanin kur diçka shumë më serioze po ndodh në Lindjen e Mesme, për të mos përmendur Ukrainën. Por Kosova si dhe Bosnja dhe Hercegovina ende meritojnë vëmendje. Bashkimi Evropian dhe SHBA kanë ndryshuar de fakto qëndrimet e tyre dhe tani po favorizojnë de facto ndarjen etnike të të dy entiteteve. Kjo është më e qartë në Kosovë. BE-ja po insiston që Kosova të zvogëlojë praninë e saj policore me shumicë shqiptare në veri, e cila më 24 shtator iu përgjigj në mënyrë profesionale dhe efektive një sulmi terrorist. Kërcënimi i një shfaqjeje të përsëritur është i qartë dhe i pranishëm. BE-ja po injoron në mënyrë eksplicite tentativën për kryengritje më 24 shtator:

Kjo këmbëngulje për të injoruar kryengritjen terroriste të 24 shtatorit është e vështirë për t'u kuptuar. Por, kjo lidhet me këmbënguljen e BE-së për formimin e menjëhershëm të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe, të cilin Beogradi në mënyrë eksplicite e propozon të jetë një mjet për qeverisje të veçantë të serbëve në Kosovë. Hungaria dhe pesë shtetet anëtare që nuk e kanë njohur Kosovën janë bërë pika kryesore e qëndrimit të Evropës për Kosovën: pa njohje dhe ndarje etnike”, deklaron Serwer.

Sipas tij, po përsëritet historia si në Bosnjë dhe Hercegovinë.

“E njëjta histori në Bosnje dhe Hercegovinë! Në Bosnjë, situata është pothuajse po aq e keqe. Perëndimi po mbështet qeveritë si në nivel shtetëror ashtu edhe në entitet që janë nën kontrollin e separatistëve etnikë. Nacionalisti serb Milorad Dodik dhe nacionalisti kroat Dragan Çoviç janë të zënë duke komplotuar marrjen e kontrollit të Komisionit Qendror Zgjedhor si dhe të Gjykatës Kushtetuese. Ndërsa ata përgjithësisht kundërshtojnë autoritetin e Përfaqësuesit të Lartë, ata natyrshëm mbështetën vendimet e tij paszgjedhore që favorizonin nacionalistët etnikë. Dodik dhe Coviç natyrisht kundërshtojnë zbatimin e disa vendimeve të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut që do të ndryshonin mbytjen nacionaliste etnike mbi qeverisjen në Bosnje. BE-ja po i injoron ato vendime dhe po vazhdon sikur të mos ekzistojnë. Shtetet e Bashkuara nuk kanë bërë asgjë për vite me radhë për të inkurajuar zbatimin e tyre”, pohon profesori.

Sipas tij, sekretari Blinken nuk është i interesuar të bëjë ndonjë ngritje të rëndë për çështjet e Ballkanit, gjersa po vazhdon lufta në Ukrainë dhe Izrael e Gaza.

Kurse, sa i përket BE-së zyrtarët kryesorë të saj vijnë nga vendet që nuk e kanë njohur Kosovën.

“Pse SHBA-ja dhe BE-ja po mbështesin, ose të paktën nuk i kundërshtojnë, përpjekjet për ndarjen etnike të popullsive në Bosnjë dhe Kosovë? Pjesërisht, shpjegimi është mungesa e kuaj-fuqi. Ballkani ka rënë nga lista prioritare në Uashington. Është e vështirë për të tërhequr ndonjë vëmendje për rajonin. Sekretari Blinken nuk është i interesuar të bëjë ndonjë ngritje të rëndë për çështjet e Ballkanit, ndërkohë që lufta vazhdon në Ukrainë, si dhe në Izrael dhe Gaza. Në Bruksel, zyrtarët kryesorë përgjegjës vijnë nga Spanja, Sllovakia dhe Hungaria. Madridi dhe Bratislava nuk e kanë njohur Kosovën. Budapesti ka, por udhëheqja e tij aktuale është në mënyrë eksplicite nacionaliste etnike. Kryeministri Orban është mik me Dodik dhe presidentin serb Vuçiq, i cili mund të mbështetet në mbështetjen e tij. Lartësitë e BE-së po ua lënë Ballkanin njerëzve që kanë interesat e tyre”, thekson Serwer.

Tutje, ai shton se zyrtarët kryesorë si në Uashington ashtu edhe në Bruksel e kanë mashtruar veten se mund ta tërheqin Serbinë në Perëndim

“Por ka më shumë se kaq. Zyrtarët kryesorë si në Uashington ashtu edhe në Bruksel e kanë mashtruar veten se mund ta tërheqin Serbinë në Perëndim. Presidenti Vuçiç, pretendojnë ata, është i shqetësuar vetëm për të marrë një marrëveshje të mirë për serbët në vendet fqinje. Ai nuk e ka seriozisht ndarjen e Kosovës apo të Bosnjës. Ta lyesh me gjalpë është më e lehtë dhe do të funksionojë më mirë se dashuria alternative, e ashpër.

Etiketimi i qasjes së tyre aktuale si "zbutje" ofendon kolegët e mi në Departamentin e Shtetit. Por SHBA-ja nuk ka bërë asgjë më shumë se disa pika bisedimi në përgjigje të sponsorizimit të Vuçiqit për kryengritjen terroriste të 24 shtatorit. BE-ja ka bërë të njëjtën gjë. Ata shpresojnë se incidenti do t'u japë atyre ndikimin e Vuçiqit privatisht, por të gjitha do t'i godasin publikisht.

Sigurisht që kjo nuk është e mundur për shqiptarët e Kosovës apo për përkrahësit e demokracisë liberale në Bosnje dhe Hercegovinë. Por të parëve u mungon një mbështetës ndërkombëtar i gatshëm të shtyjë çështjen për sanksione serioze kundër Vuçiqit. Këtyre të fundit nuk u mungon vetëm mbështetja ndërkombëtare, por edhe tërheqja politike në vendin e tyre.

Perëndimi i ka braktisur miqtë e tij. Ajo po mbështet kundërshtarët e demokracisë liberale si në Kosovë ashtu edhe në Bosnje. Zbutja është si qetësimi”, përfundon Serwer.

commentFirst article
Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat