LIVE: Lufta në Ukrainë merr kthesën e madhe, skenari që do të detyrojë Putinin të ulet në tryezën e bisedimeve

Lufta në Ukrainë po merr kthesën e madhe. Në fushë betejë po luhen disa karta nga të dyja palët. Në tavolinë është dhe skenari që mund të detyrojë Vladimir Putin të ulet urgjent në tryezën e bisedimeve, pasi Ukraina po përgatitet ta vendosë me “shpatulla pas muri” ushtrinë ruse sa do të detyrojë Kremlinin të tërhiqet. Të premten, autoritetet ukrainase raportuan çlirimin e fshatit Staromajorska në jug të Donetskut. "Jugu ynë! Djemtë tanë! Lavdi Ukrainës!", shkroi Presidenti Volodymyr Zelensky në Telegram. Ata pretendojnë se kanë avancuar edhe në jug të Bahmutit. Fokusi i luftimeve janë fshatrat Klisivka, Kurduumivka dhe Andrivka, shkruan Spiegel gjerman. New York Times ishte e para që shkroi për ndryshimin në fushën e betejës. Pas një faze të parë të shënuar me përparim të ngadalshëm dhe humbje të rënda, ukrainasit u rigrupuan për të nisur një sulm të dytë, më të fuqishëm.

Qëllimi i kundërsulmimit të ri është një përparim në Zaporizhia. Ky është një test i madh, tha një zyrtar amerikan i paidentifikuar për NYT. Pritshmëritë nga kundërofensiva e verës janë në rritje. Ata kishin dështuar disi muajin e kaluar, kur u zbulua se sa mirë kishin hyrë rusët. Tani, pas disa javësh sulmesh artilerie me rreze të gjatë, ukrainasit po sulmojnë me energji të përtërirë.

Zgjatja e luftës

Sipas Institutit Amerikan për Studimin e Luftës, forcat ukrainase duket se kanë shkelur pozicionet mbrojtëse ruse pranë qytetit të Orihiv. Ata arritën të kalonin edhe pozicionet mbrojtëse sfiduese taktike pranë fshatit Robotinë. Të dy fshatrat janë rrugës për në Detin Azov. Pamjet ajrore tregojnë luftime intensive rreth Bahmutit. Në një takim me liderët afrikanë në Shën Petersburg, Vladimir Putin konfirmoi se konfliktet janë intensifikuar ndjeshëm.

Raundi i dytë i kundërofensive mund të rezultojë të jetë më i suksesshëm se i pari. Por kjo nuk do të thotë se lufta shtatëmbëdhjetë mujore do të përfundojë shpejt. Disa analistë besojnë se një fitore e drejtpërdrejtë ushtarake për Ukrainën është e pamundur, raporton Yahoo News. Zgjatja e luftës, argumentojnë ata, vetëm se do të shkaktojë më shumë vdekje dhe më shumë vuajtje. "SHBA dhe aleatët e saj duhet të përpiqen ta drejtojnë konfliktin drejt fundit të lojës," tha analisti Samuel Charap i Korporatës RAND. Është shumë herët për diplomaci, veçanërisht ndërkohë që forcat ukrainase po përparojnë, tha zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, John Kirby. Volodymyr Zelensky "mund të përcaktojë nëse dhe kur është gati të ulet dhe të negociojë," tha Kirby. "Ukraina është sulmuar, ka ende dhjetëra mijëra ushtarë rusë në tokën e saj. Dhe ajo ka çdo të drejtë të dëshirojë të rifitojë integritetin territorial dhe sovranitetin e vendit të saj".

Shumë pak ushtarë

Analistët George Beebe dhe James Webb , ish-kreu i analitikës në departamentin e Rusisë të CIA-s dhe ish marinar, shkruajnë për revistën Time se Ukraina, pavarësisht rekrutimit intensiv, ka shumë pak ushtarë: për një ofensivë të suksesshme, sulmuesi duhet të ketë tre herë më shumë. Ukraina është përballur me një zgjedhje: ose do të vazhdojë ofensivën me numër të pamjaftueshëm ushtarësh dhe armësh duke sulmuar rusët e fortifikuar mirë, ose do të kalojë në taktika mbrojtëse. Nëse shkon në ofensivë, mund të shterojë burimet dhe ta lërë veten rrezikshëm të prekshëm ndaj një kundërsulmi rus.

 Kështu, në vitin 1943, Beteja e Kurskut e lodhi Wehrmacht-in dhe u mundësoi sovjetikëve kundërsulmin, i cili nuk u ndal derisa Ushtria e Kuqe arriti në Berlin. Nëse ata theksonin mbrojtjen, shkurtimin dhe forcimin e linjave të mbrojtjes, ata mund të mbaheshin në zonat e Donbass që Rusia i ka aneksuar zyrtarisht, por ende nuk i ka pushtuar, duke e vendosur Kievin në një pozicion më të fortë negociues sesa me një kundërofensivë të dështuar, sipas Time. Me presion diplomatik, kjo mund ta detyrojë Rusinë në tryezën e bisedimeve.

Me fillimin e konfliktit në Ukrainë, Evropa është kthyer në qendër të skenës ndërkombëtare të luftës. Lufta është kthyer në zemër të Kontinentit të Vjetër, me kufirin lindor ku duket se është ngritur një “perde e hekurt” e ripërtërirë që ndan Rusinë dhe Perëndimin. Në qendër të skenarit është sigurisht vendi i pushtuar, Ukraina.

Por konflikti ka treguar edhe se si kjo përplasje është projektuar edhe në nivele të tjera. Një prej tyre është deti, një element themelor që rrethon Evropën dhe që gjithashtu ka rëndësinë e tij jetike në teatrin ukrainas. Dhe kjo konfirmohet nga të gjitha dinamikat që kanë ndikuar në evolucionin e luftës së nisur nga Moska, në të cilën jo vetëm Deti Azov, por edhe Krimea e kontrolli i ishullit të gjarpërinjve kishin një peshë të madhe.

Sfida për Detin e Zi

Gjatë viteve të fundit, ky det ka marrë një rëndësi gjithnjë e më të madhe strategjike, të cilën lufta në Ukrainë e ka përshpejtuar. Rëndësia është evidente pasi është porta jugore e Rusisë për të hyrë në të ashtuquajturat "dete të ngrohta". Dhe kjo nënkupton se Moska ka pasur gjithmonë një interes për t’i pasur ato nën kontrollin e saj. Në fakt, përplasja për Detin e Zi është një nga shtyllat e këtij konflikti, të Rusisë me Kievin, që filloi shumë përpara vitit 2022.

Vendimi për ta bërë këtë rajon të vetin, ku baza e flotës ruse ishte tashmë në Sevastopol, buron nga nevoja e Moskës për të siguruar një bastion në atë trup uji që do ta lejonte atë të manovronte lirshëm përtej Bosforit, duke siguruar trafik të drejtpërdrejtë tregtar drejt Mesdheut. Megjithatë, pushtimi i Krimesë pa një korridor të sigurt që e lidh atë me atdheun e ri ka qenë gjithmonë një pasion i Vladimir Putinit.

Baltiku, "liqeni" i NATO-s

Këtu loja, e rrënjosur gjithashtu në kohët e Luftës së Ftohtë, luhet në nivele të ndryshme. Para së gjithash, Moska ka një pjesë të rëndësishme të flotës së saj në këtë det, atë të përfshirë në flotën balltike. Përmes dy qendrave të mëdha strategjike në këtë trup ujor, Kaliningrad dhe Shën Petersburg, Kremlini manovron forcat e tij përgjatë rrugëve gjithnjë e më të vogla, por gjithmonë themelore.

Nga viti 1999 (hyrja e Polonisë) deri në 2004 (Estoni, Letoni dhe Lituani) dhe më pas duke arritur në 2023, me pranimin e Finlandës dhe ndoshta Suedisë në NATO, rolet kanë ndryshuar plotësisht. Deti Baltik është bërë efektivisht një "liqen" i bllokut euroatlantik. Nëse kjo është e dukshme në planin politik dhe ushtarak, nuk duhet harruar një aspekt tjetër i “luftës” për rajonin, ai i energjisë. Këto vende, veçanërisht ato ish-socialiste, deri në shpërthimin e luftës në Ukrainë, në varësi të plotë ose pjesërisht nga furnizimet nga Moska. Jo vetëm kaq: Gjermania, pikërisht përtej Baltikut, kishte ndërtuar së bashku me Rusinë tubacionin e gazit “Nord Stream”, i cili shpërtheu vitin e kaluar.

Mesdheu, “shesh lufte”

Në betejën për detet evropiane, Mesdheu është padyshim tjetri nga teatrot më të mëdhenj. I gjithë bregdeti jugor është i shkëputur nga blloku perëndimor, në të njëjtën mënyrë me atë të Mesdheut lindor, duke përjashtuar Greqinë dhe Turqinë. Dhe kjo nënkupton një kontroll dhe aftësi shumë të ndryshme për të kontrolluar dhe influencuar në krahasim me Baltikun dhe Detin e Zi. Dinamizmi rus është theksuar gjatë viteve derisa, që nga fillimi i luftës në Ukrainë, ka rezultuar në një shpërthim të vërtetë në lëvizjet e anijeve dhe nëndetëseve të Moskës. Lëvizje për të cilat shpesh ka patur edhe paralajmërime edhe nga flota detare italiane.

Në anën tjetër të vijës, prania detare e SHBA-së dhe NATO-s garantohet nga i gjithë sistemi Atlantik që lidh të ashtuquajturin front jugor. Nga gadishulli Iberik deri në Turqi, si dhe bazat britanike në Qipro, i gjithë bregdeti verior i NATO-s është sot plotësisht i mbuluar nga ombrella e Atlantikut. Një mbulim i garantuar jo vetëm nga prania amerikane, por edhe nga aftësitë vendimtare ushtarake të flotës së fuqive rajonale. Duhet theksuar edhe se ndonëse jo indirekt, ka edhe fuqi të tjera, të interesuara, ose operacionet e të cilave në det, kanë ndikim në Mesdhe, si Egjipti, Algjeria apo Izraeli.

Pas mashtrimit të kryer nga sipërmarrësi kontrovers Yevgeny Prigozhin kundër Vladimir Putinit, kompania private ushtarake Wagner i ka rishpërndarë asetet e saj në Bjellorusi, duke shkaktuar shqetësim të konsiderueshëm në Varshavë. Prandaj Polonia ka nisur një dislokim masiv ushtarak që synon të shmangë kërcënimet e mundshme nga lindja.

Frika e Varshavës

Strategjia e Sigurisë Kombëtare Polake e bërë publike në vitin 2014 identifikoi kryerjen e akteve në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar si një kërcënim për stabilitetin global, duke përmendur në mënyrë specifike aneksimin rus të Krimesë. Strategjia e mëvonshme  e Sigurisë Kombëtare e vitit 2020 shprehu terma shumë më të detyrueshëm, duke identifikuar Federatën Ruse si kërcënimin kryesor për sigurinë kombëtare polake. Në lidhje me këtë, Varshava ka kërkuar në mënyrë të përsëritur  përforcimin ushtarak  të krahut lindor të NATO-s, një kërkesë kjo e përmbushur pjesërisht nga Aleanca. Prania e mercenarëve të Wagner në Bjellorusi, një vend që ndan një kufi të gjatë me Poloninë, aktualisht përbën një kërcënim të rëndësishëm për sigurinë polake, veçanërisht për shkak të afërsisë së tyre me "Korridorin Suwalki" të përmendur kudo pas rebelimit të Wagner.

“Thembra e Akilit”

Termi Korridor Suwalki përdoret për të përfaqësuar kufirin e ngushtë midis Lituanisë dhe Polonisë, i cili para së gjithash  karakterizohet  nga një mungesë e madhe e popullsisë dhe rrugëve të komunikimit, të reduktuara në një hekurudhë të vetme dhe dy arterie rrugore. Së dyti, territori përfshihet midis enklavës ruse të Khalinigrad dhe territorit bjellorus, ky kombinim faktorësh e bën Korridorin Suwalki një territor shumë të depërtueshëm ndaj një sulmi masiv rus, i cili de facto do të izolonte kombet baltike.

Një shtrirje e mundshme e forcave të Moskës në territor do ta bënte jashtëzakonisht  të vështirë  për Aleancën Atlantike që të ndërhynte në mbështetje të shteteve baltike, të cilat kanë forca të armatosura të papërshtatshme për të përballuar një pushtim masiv rus, si dhe një prani të pakët të forcave të NATO-s, po aq të paaftë për të bllokuar një ofensivë të mundshme të Moskës. Ministri polak i Mbrojtjes Mariusz Blaszczak ka urdhëruar për këtë arsye vendosjen e trupave pranë kufirit me Minskun.

Rrezik për luftë

Frika për sigurinë evropiane për shkak të pranisë së Wagner në kufijtë polakë është disi e justifikuar por megjithatë një konflikt është shumë i pamundur për dy arsye themelore. E para ka të bëjë me  aftësitë ushtarake  të forcave të Prigozhin dhe vetë ushtrisë ruse. Aktualisht, njësitë Wagner të pranishme në Bjellorusi vlerësohen në disa mijëra, por qartësisht e paaftë për të përballuar ushtrinë e fuqishme polake, prandaj një pushtim i Polonisë duket padyshim i pamundur, duke pasur parasysh pabarazinë e dukshme të forcave në terren.

Një sulm i mundshëm kundër Korridorit Suwalki është po aq i pamundur. Fuqia luftarake ruse ka pësuar humbje të rënda, siç tregohet nga lehtësia me të cilën Prigozhin u fut në Moskë. Prandaj duket qartësisht e pamundur që Moska të mund të nisë një manovër të tillë, pasi ajo nuk ka burimet e nevojshme për zbatimin e saj. Arsyeja e dytë, nga ana tjetër, lidhet me arsyet e pranisë së Wagnerit në Bjellorusi. Prigozhin në fakt ka deklaruar se forcat e kompanisë do të trajnojnë ushtrinë bjelloruse, duke e shndërruar atë në "ushtrinë e dytë të botës", duke treguar se si do të drejtohen aktivitetet e ardhshme të grupit drejt kontinentit afrikan.

Prigozhin prioritet ka pasurinë, aspak fuqinë luftarak. Që nga themelimi i tij, grupit Wagner i janë deleguar operacione ushtarake në territore të karakterizuara nga dy paradigma themelore, bollëku i burimeve natyrore për t'u shfrytëzuar dhe prania e armiqve me fuqi të parëndësishme luftarak. Por edhe Wagner pësoi humbje jashtëzakonisht të rëndësishme gjatë betejës shkatërruese urbane të Bakhmutit. Prandaj, duket qartësisht e pamundur (edhe pse jo plotësisht e përjashtuar) që ish-kuzhinieri i Putinit do të dëshironte të angazhohej sërish në operacione ushtarake të gjata dhe të kushtueshme si një konflikt me Poloninë.

Ish-spiuni britanik, i cili shkroi një dosje për Donald Trump dhe ndërhyrjen ruse në zgjedhjet amerikane, beson se Vladimir Putin do të largohet nga pushteti brenda vitit të ardhshëm.

Christopher Steele, i cili drejtoi tavolinën e Rusisë në MI6 në Londër midis 2006 dhe 2009, i tha Sky News se Perëndimi duhet të “përgatitet për fundin e epokës së Putinit”.

Ai parashtroi një sërë skenarësh që mendon se mund ta rrëzojnë Putinin më shpejt se sa vonë – nga shëndeti i keq dhe vrasja, tek presioni në rritje nga dështimi në Ukrainë.

Madje ai permendi edhe një grusht shteti ushtarak.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky konfirmoi se një nga ndërtesat e goditura në një sulm me raketa në qendër të Dnipro të premten ishte ajo e Shërbimit të Sigurisë së Ukrainës (SBU). “Dnipro. të premten në mbrëmje.

Një ndërtesë e lartë dhe ndërtesa e Shërbimit të Sigurimit të Ukrainës u goditën. Sërish terror raketor rus”, tha ai në Telegram. Udhëheqësi ukrainas tha se ka folur me SBU, Ministrinë e Punëve të Brendshme, Shërbimin Shtetëror të Emergjencave dhe kreun e administratës ushtarake të rajoneve.

“Ne do të bëjmë gjithçka për ta sjellë Rusinë në dënimin e plotë për agresionin dhe terrorin kundër popullit tonë. Këta bastardë do të përgjigjen”, shtoi ai.

Maksym Buzhansky, një deputet i parlamentit që ndodhet në Dnipro, tha se shpërthimet ishin "shumë të forta" dhe ai nuk është informuar ende për ndonjë të lënduar apo vdekje. Shërbimet e urgjencës ishin në vendin e ngjarjes, tha ai.

Tre persona kanë kërkuar ndihmë mjekësore deri më tani, sipas Ihor Klymenko, ministri i brendshëm ukrainas.

Ai tha se ekipet e shpëtimit po shkonin derë më derë në ndërtesë. Video nga vendi i ngjarjes tregon se disa kate të ndërtesës janë dëmtuar.

Një sulm me raketa në Dnipro la të paktën nëntë persona të plagosur, sipas Serhii Lysak, kreu i administratës ushtarake të rajonit.

Të plagosurit përfshijnë dy adoleshentë ndërmjet moshës 14 dhe 17 vjeç; dy vajza 20-vjeçare, një grua 77-vjeçare dhe katër burra nga 18 deri në 53 vjeç.

Mjekët thonë se viktimat e lënduara janë në "gjendje të kënaqshme" dhe do të trajtohen në shtëpi, tha Lysak.

Komandanti i lartë i Ukrainës në frontin jugor thotë se forcat e tij po bëjnë njëfarë përparimi në zmbrapsjen e trupave ruse, pasi kundërofensiva e Kievit duket se po hyn në një fazë të re më agresive.

"Forcat e mbrojtjes po e kthejnë në mënyrë sistematike armikun prapa dhe po arrijnë njëfarë suksesi," tha gjenerali Oleksandr Tarnavskyi.

"Në veçanti, trupat ukrainase kanë çliruar Staromaiorske në rajonin e Donetsk dhe po konsolidojnë pozicionet e tyre," shtoi ai, duke iu referuar një fshati në Ukrainën juglindore që trupat e Kievit pretenduan të enjten.

Gjenerali përshkroi luftime intensive dhe të vazhdueshme në zonën që ai komandon, e cila përfshin pjesët jugore të Donetsk dhe rajonin e Zaporizhzhia. Rusia nisi të paktën 17 sulme mbi pozicionet ukrainase atje gjatë ditës së kaluar dhe qëlloi kundër forcave të Kievit qindra herë të tjera, sipas Tarnavskyi.

Ndërkohë, njësitë e artilerisë së Ukrainës janë në ofensivë, duke kryer më shumë se 1,500 misione qitëse gjatë së njëjtës periudhë, tha ai. Tarnavskyi pretendoi se "19 njësi" të pajisjeve ushtarake ruse u shkatërruan në luftimet më të fundit, duke përfshirë tanke dhe transportues të blinduar të personelit.

Një kontekst: Është e pamundur të verifikohen pretendimet ukrainase ose ruse për gjendjen e fushëbetejës, por Kievi duket se po rrit kundërsulmin e tij pas muajsh përparimi të ngadaltë.

Zyrtarët amerikanë i thanë CNN në fillim të kësaj jave se më shumë trupa janë angazhuar në frontin jugor, ku Tarnavskyi po udhëheq përpjekjet për të rimarrë territorin.

Të enjten, u shfaq një video e trupave ukrainase që qëndronin qartë në Staromaiorske, fshati i përmendur në raportin e Tarnavskyi. Më pas, të premten, një tjetër video u përhap në mediat sociale duke treguar, për herë të parë, forcat ukrainase duke arritur në një nga linjat mbrojtëse të "dhëmbëve të dragoit" të Rusisë.

Fortifikimet e betonit antitank janë një shembull i mbrojtjes me shtresa të thella që Rusia ka zhvilluar për të ngadalësuar çdo përpjekje për të rikthyer territorin në Ukrainën jugore.

Kryeministri dhe njëkohësisht ministri i Punëve të Jashtme të Shtetit të Katarit, Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani premtoi se vendi i tij do të dhurojë 100 milionë dollarë për të ndihmuar Ukrainën në rindërtimin e saj, gjatë një vizite në Kiev.

Gjatë vizitës në kryeqytetin ukrainas, Al Thani u takua me homologun e tij ukrainas, Denys Shmyhal, i cili falënderoi monarikën për mbështetjen.

“Ne e vlerësojmë që ju po vizitoni Kievin në këto ditë kur Rusia vazhdon të zhvillojë një luftë neo-koloniale kundër Ukrainës. Vizita juaj në një kohë kaq të vështirë për popullin ukrainas është një sinjal dhe dëshmi e rëndësishme e solidaritetit dhe mbështetjes së vendit tuaj për Ukrainën”, deklaroi kryeministri Shmyhal.

Paratë e dhuruara nga Katari do të përdoren në përpjekjet e rindërtimit të Ukrainës, veçanërisht “për të rivendosur kujdesin shëndetësor, arsimin, çminimin humanitar dhe projekte të tjera të rëndësishme sociale dhe humanitare”, sipas qeverisë ukrainase.